Travma Sonrası Gerilim Bozukluğu (TSSB): Travmatik Olayların Tesirleri ve Tedavi Yöntemleri
Travma sonrası gerilim bozukluğu (TSSB), kişinin yaşadığı travmatik bir olayın tesirleriyle başa çıkamadığı, ruhsal ve fizikî açıdan zorlayıcı bir durumdur. Bu bozukluk, savaş, doğal felaket, kaza, cinsel atak yahut öbür şok edici olaylar sonrasında gelişebilir. TSSB, kişinin günlük ömrünü derinden etkileyebilir ve önemli ruhsal rahatsızlıklara yol açabilir.
TSSB’nin Belirtileri Nelerdir?
TSSB, ekseriyetle dört ana belirti kümesiyle kendini gösterir:
1. Tekrar Yaşama: Travmatik olayla ilgili daima ve istemsiz olarak aklına gelme, gece kabusları görme ya da gün içinde travmayı yine yaşama hissi. Bu, kişi için epey zorlayıcı olabilir ve sık sık telaş yaratır.
2. Kaçınma: Kişi, travmatik olayı hatırlatan her şeyden kaçınma eğilimindedir. Bu, yerler, beşerler, anılar yahut konuşmalar üzere travmayı tetikleyen her şeyden uzak durma gayreti olabilir.
3. Artmış Uyarılma: Kişi, daima tetikte olma hissi yaşayabilir. Bu, basitçe sonlanma, uyku sorunları, ani endişe yansıları, konsantrasyon zahmeti üzere belirtileri içerebilir.
4. Olumsuz Kanılar ve Hisler: Kişi, travmadan sonra kendisini bedelsiz yahut hatalı hissedebilir. Kendine olan inancı azalır ve bağlarında zorlanabilir. Ayrıyeten, hayata dair olumsuz bir bakış açısı geliştirebilir.
TSSB’nin Tedavisi ve Baş Etme Yöntemleri
TSSB tedavisi, ekseriyetle terapi ve bazen ilaç tedavisi ile yapılır. Bu tedavi sürecinde en yaygın kullanılan prosedürlerden kimileri şunlardır:
1. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): BDT, bireylerin travmatik olayları yine işlemelerine ve olumsuz kanılarını değiştirmelerine yardımcı olur. Terapist, şahsa daha sağlıklı başa çıkma stratejileri öğretir.
2. EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Tekrar İşleme): Bu prosedür, travmatik anıların işlenmesi ve duygusal yüklerin hafifletilmesi için kullanılır. EMDR, kişinin travmatik anılara karşı duyarsızlaşmasını ve güzelleşmesini sağlar.
3. İlaç Tedavisi: Birtakım durumlarda, antidepresanlar yahut anksiyolitikler üzere ilaçlar, TSSB tedavisinde yardımcı olabilir. Bu ilaçlar, ruh halini dengelemeye ve korkuyu azaltmaya yardımcı olur.
4. Takviye Kümeleri: Travma yaşamış bireylerin, emsal tecrübeler yaşayan öteki bireylerle bir ortaya gelmesi, duygusal dayanak sağlar. Bu kümelerde, şahıslar birbirlerinin tecrübelerini dinleyerek güzelleşme sürecinde yalnız olmadıklarını hissederler.
TSSB ile Baş Etmek İçin İpuçları
1. Duygusal Farkındalık: Travmayı deneyimleyen bireylerin, hislerini tanımaları ve kabul etmeleri kıymetlidir. Duygusal farkındalık, güzelleşme sürecinde atılacak değerli bir adımdır.
2. Rahatlama Teknikleri: Yoga, meditasyon ve derin nefes alma üzere gevşeme teknikleri, gerilim düzeylerini azaltmaya yardımcı olabilir.
3. Kendi Suratınızda İlerleyin: TSSB’nin tedavi süreci vakit alabilir. Kendinizi zorlamadan, güzelleşme sürecine adım adım yaklaşmak kıymetlidir.
Sonuç olarak, TSSB, travmatik bir olayın tesiriyle başa çıkmakta zorlanan şahıslar için önemli bir sorun olabilir. Lakin, bu bozukluk tedavi edilebilir. Psikoterapi ve öbür tedavi metotları ile travmanın tesirlerini hafifletmek mümkündür. Şayet siz de TSSB belirtileri yaşıyorsanız, bir uzmandan yardım almanız güzelleşme yolunda atılacak birinci adımdır.
