Ülkemizde neredeyse her yaş kümesinin dahil olduğu çeşitli imtihanlar yapıldığını görmekteyiz. Nüfusun günden güne artıyor olması bilhassa eğitim dalında imtihanların varlığını kaçınılmaz kılıyor. İmtihan tasası dediğimizde her ne kadar aklımıza birinci seçme ve yerleştirme imtihanları gelse de bunlara ek olarak ehliyet sınavı vb. İmtihanlarda da imtihan korkusunun varlığıyla karşılaşmaktayız. İmtihanlara yönelik hissedilen telaş, birden fazla vakit olağan bir durum olarak algılandığı için vaktinde müdahale edilmiyor ve imtihan anında öğrencileri ne yazık ki olumsuz etkiliyor. Bu noktada şöyle bir hatırlatma yapmak isterim: İmtihanlara yönelik hissedilen tasa birçok vakit olumsuz algılansa da beklentimiz telaşın sıfır seviyesinde olması değildir. Olağan seviyede var olan telaşın, imtihana hazırlanan öğrenci için harekete geçiren, çalışmasını sağlayan olumlu bir tesiri de mevcuttur. Hissedilen derdin çok düşük seviyede seyrettiği durumlarda, öğrencide beklentisizlik, hedefsizlik gözlemlenebilir. Bu durumda şunu net bir formda söyleyebiliriz. Yüksek seviyede telaş öğrencinin hareket etmesini engellerken düşük seviyede dert ise harekete geçmesini engelleyecektir. Bu nedenle bilhassa imtihan sürecinde tasanın olağan bir düzeyde tutulması hayli kıymetlidir. TASA SESSİZ İLERLEYEBİLİR Hali hazırda tasa verici durumun varlığından ötürü olağan karşılanan imtihan telaşı hakikat bir formda müdahale edilmediğinde öğrencinin hem süreç içerisindeki ilerlemesini olumsuz etkileyebilir hem de imtihan anındaki muvaffakiyetini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle bilhassa ebeveynlerin çocuklarını imtihan tasası açısından gözlemlemesi değerlidir. İmtihan tasasının varlığına yönelik ise şunlara dikkat edilebilir: – Çocuğunuzun imtihanda heyecanlandığını belirtmesi -Çocuğunuzun çalışmalarının, imtihanlarına beklenilen ölçüde yansımaması – Çocuğunuzun, imtihandan evvelki gün uykuya dalmakta zorlanması Çoğunuzun, bilhassa imtihanlarının olduğu günler okula gitmekte isteksizlik yaşaması – ⁠Çocuğunuzun, imtihan günü fizikî bir belirti olmamasına karşın hasta olduğunu tez etmesi Üstte bahsedilen durumlar imtihan tasasının varlığını örtük bir halde ortaya koyan olgulardır diyebiliriz. İmtihan tasasını öğrencilerle çalışırken bilhassa ilkokul ve ortaokul kümesinde ebeveynlerin sürece etkin iştiraki hayli değerlidir. Vakit zaman hissedilen imtihan telaşı ebeveynlerin çocuklarına yaklaşımından kaynaklanabilir. Öğrencilerde imtihan korkusuna sebep olan ebeveyn tavırları ise şu formda görülebilir: – Çocuklarıyla öteki çocukları kıyaslamak – Çocuklarının imtihana yönelik uğraşlarını ve çalışmalarını yetersiz görmek – İmtihan sürecine etkin iştirak sağlayarak daima tahlillerde bulunmak – Çocuklarının çalışmalarını sorgulayıcı bir formda daima denetim etmek – Çocuklarına daima beklentilerini iletmek Üstte bahsedilen durumlar da çocukların imtihan korkusu hissetmesine sebep olabilecek yahut var olan imtihan tasası seviyesini artırabilecek davranışlardır. – Şayet sizler de imtihan derdi yaşadığınızı düşünüyorsanız ya da çocuğunuzun imtihan derdi yaşadığını düşünüyorsanız bir psikologdan kıymetlendirme yapmasını talep edebilirsiniz. Psikolog Şöhret Köse