SPELEOTERAPİ (speleon – mağara, terapi – tedavi, mağara tedavisi) mağara mikro klimasının (özel iklim şartlarının) tedavi ve rehabilitasyonda kullanılmasıdır.
Bu amaçla en yaygın kullanılan mikro klimalar, daha evvelden tuz madeni olarak çalıştırılan mağaraların mikro klimasıdır.
Bugün speleoterapi, konvansiyonel, klâsik, tesirli ve doğal kurallarda yapılan bir tedavi haline gelmiştir.
Her kliniğin yararlandığı mağaraya mahsus mikro klima kaideleri vardır. Fakat hepsinde genel olarak hava içerisindeki gaz bileşenleri, düşük bağıl nem, artan negatif iyon içeriği, bakteri florası ve hava alerjenlerinin bulunmayışı, yavaşça artmış karbonik asit içeriği tuz mağaraları mikro klimasının karakteristik özelliğidir.
Bir doğal tedavi ögesi olan tuz kayaçlarına temas ederek doymuş vaziyetteki hava pek çok göğüs, alerji, cilt hastalığını, birtakım KBB hastalıklarını düzgünleştirici tesire sahiptir. Yanık ve yara tedavisinde, kozmetolojide, birtakım psikiyatrik hastalıklarda tekrar bu tedaviden yararlanılabilir.
Hafif negatif hava iyonları metabolizmayı aktive eder, dokuların lokal savunmalarını aktive eder, vejetatif regülasyon proseslerini stabilize eder ve bu iyonların teneffüs sisteminin yanı sıra kardiyovasküler sistem, endokrin ve gastrointestinal sistem üzerinde olumlu tesiri vardır, merkezi ve periferik gerilim sınırlayıcı sistemler üzerinde adaptojenik tesiri vardır.
Çankırı kaya tuzu mağarasının tedavi ve rehabilitasyon özelliği hakkında yapılmış az sayıdaki çalışma sonuçlarına ve mevcut uzman görüşlerine nazaran, yararlanıcılardan edinilen bilgilere nazaran mağaranın sıhhat alanında önemli bir potansiyele sahip olduğu açıktır.
HALOTERAPİ: Kuru sodyum klorit aerosol başta olmak üzere tuz mağaralarındaki faktörlerin bir bütün olarak kullanılmasıyla, makul bir sıcaklık ve nem kaidelerinin sağlanmasıyla mağara ortamları modellenerek yer üstü uygulamaları yapılmakta ve farklı metotlarla tedavi ve rehabilitasyonda kullanılmaktadır.
Çankırı Belediyesince tarihi Karataş Hamamı restore edilerek Tuz Rehabilitasyon Merkezi ismiyle hazırlanan tesis, değişik yerlerdeki tuz odaları bu biçim uygulamanın yapıldığı yerlerdir.
BALNEOTERAPİ: Tuz kayaçlarından geçen termomineral suyla yahut tuz üretiminden artık kil banyo suyuna katılarak yapılan eksternal uygulamaların ve inhalasyon uygulamalarının sıhhat üzerinde olumlu tesirleri bulunmaktadır.
