Panik atak tedavisinde erken müracaat ile hastalık %100’e yakın bir muvaffakiyet oranı ile 4-6 ay içinde tedavi edilebilirken, hastalık kronikleştiğinde bu oran %70-80’lere kadar düşebilmektedir. Kronikleşen panik bozuklukların tedavisinde muvaffakiyet oranının azalmasının en önemli nedenlerinden biri, tedavi sürecinin uzaması sonucu hastanın sabır ve ekonomik açıdan zorlanması, bu da tedaviye olan iştirakin azalmasına neden olabilir. Ayrıyeten, tedaviye olan inancın kaybolması da hastaların tedaviye karşı duyduğu motivasyonu düşürebilir.
Panik Atak Tedavi Yöntemleri
1) İlaç Tedavisi
Panik atak tedavisinde en yaygın kullanılan ilaçlar antidepresanlardır. Antidepresanlar, hem panik nöbetlerin sıklığını ve şiddetini azaltır, hem de hastaların yaşadığı gerginlik, gerilim ve çok hassaslık üzere semptomları hafifletir. Uzun vadeli kullanımlarında ise panik bozukluğun büsbütün ortadan kalkmasına yardımcı olabilirler. Antidepresanların, panik bozukluk tedavisindeki aktifliği tartışmalı olsa da, ekseriyetle %70 civarında bir muvaffakiyet oranı sağladığı kabul edilmektedir. Bilhassa terapi ile birlikte kullanıldığında bu oran %90’lara kadar çıkmaktadır. Erken müracaatlarda, 4-6 aylık bir antidepresan kullanımı çoklukla kâfi olabilirken, hastalık daha uzun vadeli hale geldiğinde tedavi mühleti bir yıla, hatta iki yıla kadar uzayabilmektedir.
Antidepresanlar çoğunlukla zararsızdır ve yan tesirleri çoklukla doktor gözetiminde yönetilebilir. Bu ilaçların uzun periyodik kullanımında, yan tesirlerinin artması üzere bir durum kelam konusu değildir. Tersine, gerektiğinde uzun müddetli kullanımlar inançlı bir biçimde yapılabilir. Ayrıyeten, antidepresanlar bağımlılık yapmadıkları için, panik bozukluk tedavisinde en tesirli ve emniyetli tedavi araçlarından biridir.
Yeşil reçeteli anksiyolitikler, yani ıstırap ve kaygı gidericiler de tedavi sürecinde kullanılabilir. Fakat, bu ilaçlar yalnızca kısa vadeli tesirler gösterir ve uzun vadeli tedavi sağlama potansiyelleri yoktur. Bu ilaçların kullanımında, bağımlılık riski göz önünde bulundurulmalıdır. Başka birtakım ilaçlar, örneğin antipsikotikler, kas gevşeticiler yahut sara ilaçları da hekimin tercihine nazaran yardımcı ilaçlar olarak kullanılabilir, lakin bunlar panik atak tedavisinin temel ilaçları değildir.
2) Psikoterapi
Psikoterapi, yani sözel yardım, panik atak tedavisinde kritik bir rol oynar. Panik nöbetler yaşayan hastalar, ekseriyetle yaşadıkları şoku atlatabilmek, organik bir hastalık olabileceği kaygısından kurtulabilmek ve panik bozukluğun ne olduğunu anlayabilmek için psikoterapi dayanağına muhtaçlık duyarlar. Ayrıyeten, tedaviye cesaretlendirilmeleri ve nöbetlerle başa çıkmayı öğrenmeleri de terapi sürecinin değerli bir kesimidir.
Panik bozukluk tedavisinde en faal terapi sistemleri, bilişsel terapi (kognitif terapi) ve davranış terapisi kombinasyonudur. Kognitif terapi, hastanın panik atağa yol açan negatif fikir ve inançlarını, daha sağlıklı ve fonksiyonel kanılarla değiştirmeyi emeller. Davranış terapisi ise, hastanın korktuğu durumlarla sistematik bir formda yüzleşmesini sağlar ve kaçınma davranışlarını ortadan kaldırmaya yönelik çalışmalar yapar.
Bu terapi usullerinin birleşimi, hastaların gerilimle başa çıkmayı öğrenmelerine, panik nöbetlerini denetim altına almalarına ve sonuç olarak panik bozukluğu yenebilmelerine imkan tanır.
Panik atak tedavisinde erken müdahale çok büyük değer taşır. Erken teşhis ve tedavi ile hastaların tedavi sürecinde muvaffakiyet oranı kıymetli ölçüde artırılabilir. İlaç tedavisi ve psikoterapi birlikte kullanıldığında, panik bozukluğun tedavi edilebilirliği daha yüksek olur. Bu nedenle, panik atak belirtileri yaşayan bireylerin vakit kaybetmeden profesyonel yardım alması, sağlıklı bir ömür sürmelerine imkan tanıyacaktır.
