Over (yumurtalık) kanseri sessiz ilerlemesi nedeni ile en ölümcül jinekolojik kanserlerden biridir. Erken evrede tanı aldığında tedavi şansı oldukça yüksektir. Ancak, yumurtalık kanserinde görülen karında şişkinlik, çabuk doyma hissi, kilo kaybı, kasık ve sırt ağrısı, kabızlık, sık idrara çıkma gibi şikayetler diğer pek çok hastalıkta da görülebildiğinden; yumurtalık kanseri tanı aldığında genellikle geç evrededir.

Düzenli yapılan jinekolojik muayene yumurtalık kanserinin erken saptanmasında hayati önem taşır

Yumurtalık kanserin erken tanısı için yıllık yapılan jinekoloji muayeneler aksatılmamalıdır. Jinekolojik muayenede tespit edilen her kist kanser anlamına gelmez. Ultrasonografi ile kistin boyutu, yapısı (örneğin, septa veya kist duvarı düzensizliğinin varlığı), kanlanma durumuna bakılarak kötü huylu olma ihtimali değerlendirilir. Bu özelliklere bağlı olarak, takip görüntüleme testlerine de ihtiyaç duyulabilir. Ancak, tanının kesinleştirilmesi şüpheli kistin cerrahi olarak çıkarılarak patolojik incelemeye gönderilmesi ile olur.

Bazı meme ve yumurtalık kanserlerine, meme kanserine yatkınlık gen 1 veya 2’deki (BRCA1 veya BRCA2) mutasyonları neden olmaktadır. Hücrelerin düzenli bir şekilde bölünmesini kontrol eden bu genlerde gerçekleşen mutasyonlar hücrelerin kontrol dışı çoğalmasına ve kanser gelişimine neden olabilir.

BRCA1 ve BRCA2 mutasyonları meme ve yumurtalık kanser riskini arttırır

Genetik analizler kişinin gelecekte kansere yakalanma riskini analiz etmeye yarar. Bir kişinin BRCA1 ve/veya BRCA2 genlerinde mutasyon tespit edilmesi, o kişinin gelecekte kesin kanser olacağı anlamına gelmezken; mutasyon izlenmemesi de kesinlikle kanser olmayacağı anlamına gelmemektedir. Bu testleri yaptırmaktaki amaç kanser açısından yüksek riskli bireyleri tespit ederek yakın takip etmektir. Riskli test sonucuna sahip kişiler gerek duyulduğunda riski azaltıcı bilateral salpingo-ooferektomi (her iki yumurtalık ve tüpün cerrahi olarak çıkarılması), mastektomi (memelerin cerrahi olarak alınması) gibi risk azaltma stratejilerinden yararlanabilirler.

Kalıtsal yumurtalık kanserinde kimlere genetik test istenmelidir?

Yumurtalık kanserine sahip her hastadan genetik test istenmemektedir. Kalıtsal kanser sendromu açısından yüksek risk taşıyan ve genetik testlerden fayda görebilecek kadınları belirlemek için aile öyküsü şarttır. Yüksek riskli aile öyküsü özelliklerine sahip kadınlara, genetik danışmanlık verilmelidir.

Genetik risk değerlendirmesi için belirlenen aşağıdaki kriterlerden en az birinin varlığında genetik araştırma yapılmalıdır.

• Hastanın ailesinde veya ait olduğu toplumda kanserle ilişkili olduğu bilinen bir mutasyonun bulunması

• 50 yaşın altında meme kanseri tanısı alması

• 60 yaş altında üçlü negatif meme kanseri tanısı almak

• İki ya da daha fazla birincil meme tümörlerine sahip olmak

• Ailesinde 50 yaşından önce meme kanseri tanısı almış bireyin bulunması

• Ailesinde yumurtalık kanseri tanısı almış bireyin bulunması

• Ailede meme kanserine eşlik eden pankreas, prostat kanserlerine sahip olan bireyin varlığı