Anormal Vakitlerde Olağan Kalmak: Günümüzde Telaş Ve Kaygıya Dair Stratejiler
Uzunca bir müddettir gündemimizde ard arda gelen olumsuz haberler ve olaylar var. İstismarlar, vefatlar, savaşlar, kıyımlar, katliamlar… Bilhassa son periyotlarda yaşadığımız, şahit olduğumuz berbat haberler çoğumuzda dert, endişe, ümitsizlik ve çaresizlik üzere hislere yol açıyor. Yani direkt biz deneyimlemesek bile, durumlar bizde ikincil travmaya sebep olabilmekte. Hem kendimiz ve etrafımızdakiler hem de tanıdığımız tanımadığımız öteki her canlı için tehlikede ve inançsız hissediyoruz. Her gün meskenine ulaşıp ulaşamayacağından telaş edenler bile var ortamızda. Karamsarlık, yaşadığımız olaylar üzere gün geçtikçe artıyor. Çok yakın geçmişte, bugünkü gençlerin gelecekten umudu yok diye söylenirdi, lakin artık çocuk, genç, yetişkin, yaşlı hiç birimizin yarına dair pek parlak fikirleri yok maalesef.
Öncelikle herkesin şunu bilmesi gerektiğini düşünüyorum, gerçek bir acıyla ve tehlikeyle karşı karşıya kaldığımızda bu hisleri deneyimlememiz olağandır. Yaşadığımız olaylar olağandışı ve olağandışı olaylara olağan reaksiyonlar gösteriyoruz ve olağan hisler hissediyoruz. Bunları yaşarken yalnız değilsiniz. Lütfen hislerinizi ya da kendinizi yargılamayın. Büsbütün insani ve hassas bir süreç zira.
Bu hisleri deneyimlerken ruhsal sıhhatimizi korumak için basitçe ne yapabiliriz?
-Öncelikle kendimize nitekim inançlı alanlar yaratabilmek değerli. Bu, yerler da olabilir, şahıslar de.
-Bu bahislerde bilinçlenmek ve bilinçlendirmek kıymetli. Bilhassa çocuklarımızı direkt bu haberlere ve manzaralara maruz bırakmamak gerekiyor. Lakin yaş kümesi seviyesinde, anlayabilecekleri ölçüde, bu bahisler hakkında yeteri kadar bilgilendirebiliriz.
-Kaygı yoğunluğu çok fazla arttığında, bizi fonksiyonsuz hale getirir. Korku seviyesini fark etmek ve yüksekse hafifletmeye çalışmak değerli. Bu nefes idmanları, yoga, meditasyon ve spor üzere idmanlarla sağlanabilir.
-Duygu regülasyonunu (duygu düzenleme becerisi) ihmal etmememiz değerli. Tetiklendiğimizde, kaldırabileceğimizden fazla seviyede bu haberlere kendimizi maruz bıraktığımızda his düzenleme marifetlerimiz zayıflar ve etkilenme potansiyelimiz artar. Kendimizi büsbütün haberlerden soyutlayalım demiyorum, kendi kaldırabileceğimiz kadarından kelam ediyorum.
Bu hisler ağırlaştığında ve baş edemeyeceğiniz bir seviyeye geldiğinde, işlevselliğiniz yani günlük hayatınızı devam ettirebilme hünerleriniz çok azaldığında bir uzmandan takviye almayı ihmal etmeyin.
Sevgiler.
Psikolog Cansu Karaman
