İnsanlar hayatlarındaki öteki beşerlerle sık sık irtibat halinde olurlar. Bu bağlantıya bahis olan kendileri ve etrafları hakkında birçok bilgiyi birbirleriyle paylaşırlar. Bunlar kimi vakit değerli kimi vakit gündelik hayata dair yaşananlar, kimi vakitte akıllarından geçirdikleri fikirler, hissettikleri hisler olabilir. Bu paylaşımların yapılması durumuna kendini açma ismi verilir.
Kendini açma aslında iki kişi ortasındaki bağlantısı güçlendirmeye yarayan bir marifettir. Bağlantının gelişiminde, sürülmesinde; bağlantıya bağlı olarak bağlantılardaki toplumsal takviyeye ulaşmada yardımcı bir kaynaktır. Kelamlı olabileceği üzere jest ve mimikleri de içeren kelamsız tipi de vardır.
Her ne kadar beşerler bu bilgileri birbirleriyle paylaşma yolunu tercih etseler de birçok insan neyi paylaşıp neyi paylaşmayacağı konusunda emsal yollar izlemez. Kendini açma hünerini benzeri formlarda gerçekleştirmezler.
Kendini açma kişi ile olan yakınlığa, irtibatın boyutuna, paylaşılacak içeriklerin ne olduğu üzere irtibat ögelerine bağlı olduğu üzere; yaşa, cinsiyete, toplumsal statülere de bağlı olabilir, bunlara nazaran neyi paylaşacakları değişkenlik göstermektedir.
Bazı beşerler uygun ölçüde kendini açma davranışı sergilerken kimileri daha yüksek ya da daha düşük seviyede kendini açmayı tercih eder. Yapılan araştırmalarda bilhassa bayanların erkeklerden daha fazla kendini açtıkları ve kendilerini tıpkı cins yakın arkadaşlarına, annelerine daha çok kendini açtıkları görülmüştür. Emsal bir formda erkeklerde kendi cinsiyetlerindekilere kendilerini daha çok açmıştır. Vakitle cinsiyetler ortasındaki bu farkın azaldığı bulgularla ortaya konmuştur.
Kendini Açma Davranışı ve Romantik Alakalara Olan Etkisi
Kendini açma davranışını romantik alakalar bağlamında ele alırsak, hayli değerli etkin bir süreç olduğunu görebiliriz. İlişkiye başlanan birinci andan, bağlantıyı sürdürmeye kadar olan süreçte karşılıklılık prensibini gerçekleştiren taraflar birbirleriyle paylaştıkları ölçüde ne hissettiklerini, ne düşündüklerini anlayabilirler. Münasebetlerindeki sorunları çözmeye yönelik eforlarına katkı sağlar. Bu sayede daha güçlü irtibat kurabilir, hem kendilerini hem de partnerlerini çarçabuk anlayabilirler.
Kendini açma düzeyi ve derinliği sayesinde partnerler dönüşümlü olarak hem birbirleriyle daha yakın bağda bulunur, hem de bu yakın ilgi daha fazla kendilerini açma davranışına taban hazırlar. Birbirlerinin isteklerini fark edebilmelerine ve sağduyulu olmalarına yardımcı olur. İlişkileri sağlamlaştırır, kalitesini arttırır.
Tüm bu olumlu tesirlerinin yanında kendini açma davranışı, bağlardaki insanların birbirleri hakkında fazla bilgi bilmeleri halinde olumsuz bir kısma da evirilebilir. Paylaşılan mevzunun içeriğine, ölçüsüne, belirlenen çizgilere ve bu sınırların dışında ne aktarılacağına kadar birçok ögeyi pahalandırmak gereklidir. Bu süreçlere nazaran her bağlantı kendi içerisinde değerlendirilip hangi bilgilerin ne ölçüde karşı tarafa iletildiğine dikkat edilmelidir. Partnere itimat duyulduktan sonra, hudutları çizerek kendini açma davranışı içinde olmak daha temkinli bir adım olacaktır.
