Vücuda besinlerle aldığımız iyot, tiroid bezinde hormon imalinde kullanılır. Tiroid bezi, T4 ve T3 isminde iki hormon yapar ve bu hormonların bedende zirveden tırnağa çok değerli görevleri vardır. İşte T4 hormonu dediğimiz hormon içinde dört tane, T3 hormonu dediğimiz hormonun içinde üç tane iyot vardır ve bu isimlendirme içerdiği iyot sayısından gelmektedir. Yani iyot, tiroid hormonlarının hammaddesidir. İyot olmazsa, hormon imali da olmaz. İyot azalınca, hormon üretimi azalabilir ve tiroid tembelliği dediğimiz durum ortaya çıkar.
Tiroid tembelliğinin en sık nedeni, gelişmiş ülkelerde Hashimoto hastalığı iken, öbür bölgelerde iyot eksikliğidir. İyot eksikliği hem tiroid tembelliğine neden olur hem de tiroid bezinizi büyüterek guatr ve nodüle neden olabilir. Ayrıyeten zihinsel işlevlerde yavaşlama, beyin sisi, konsantrasyon ve hafıza meselelerine yol açabilir. Önemli iyot eksikliğinin en dramatik sonuçları gebelikte ortaya çıkar. Gebeliğin önemli iyot eksikliğinde en ağır tablo, “kretenizm” denilen büyüme gelişme geriliği ve ağır zeka geriliğinin görüldüğü durumdur. Bu ağır tablo dışında farklı derecelerde beyin gelişim meseleleri, bebeklikte ve çocukluk çağında zeka geriliği görülebilir. Bazen bu gerilik fark edilmeyecek seviyede olup, IQ düşüklüğü görülebilir. Kimi araştırmalarda iyot eksikliği olan bölgelerde büyüyen çocukların okul muvaffakiyetleri daha düşük bulunmuştur. Düşükler, meyyit doğum, doğumsal anormallikler, yeni tabiatın tiroid tembelliği de yol açabileceği öteki meselelerdir. Bilhassa beyin gelişiminin çok kıymetli olduğu anne karnındaki periyottan, 2 yaşına kadar geçen müddette iyot gereksiniminin kâfi seviyede karşılanması elzemdir. Bu dönemde iyot gereksiniminin tamamı ve büyük bir kısmı anne tarafından karşılanır. Anne karnındayken ve doğumdan sonraki birinci 6 ay, yani emzirme devrinde, çocuğun muhtaçlığının tamamı anne tarafından karşılanır. Ek besine geçilen 6 aydan sonra ki periyotta de emzirme devam ettiği sürece kısmen anne tarafından karşılanır. Bu nedenlerle bu periyotlarda, annenin besinlerle aldığı iyot daha büyük değer arz etmektedir.
Günlük iyot alımı, hamile ve emziren bayanlar için en az 250 mcg olmalıdır. Bu gereksinimin karşılanabilmesi için iyotlu tuz kullanılması, sağlıklı beslenme ve bunların yanında bilhassa ülkemiz üzere iyot eksikliği olan bölgelerde, günlük ek olarak 150 mcg iyot desteği alınması önerilmektedir. Halihazırda gebelik ve emziren anneler için folik asit de içeren, multivitamin ilaçların birçoğunda, bu ölçüde iyot bulunmaktadır. Fakat iyot içermeyen bir multivitamin kullanıyorsanız, ayrıyeten destek alınması yararlı olacaktır. Genelde vitamin kutusu üzerinde yazan vitamin-mineral içeriğine bakıp, iyot olup olmadığını görebilirsiniz. İyot yoksa şayet, tek başın 100-150 mcg iyot içeren, iyot tabletleri yahut damlaları mevcuttur. Şayet folik asit içeren multivitamin içerisinde iyot varsa, öteki destek kullanmaya gerek yoktur. Fakat bilhassa belirtmekte yarar görüyorum. Burada bahsettiğimiz iyot damlaları katiyen lügol değildir. Lügol ihtiyacımızdan çok daha yüksek doz iyot içermektedir. Lügolün içeriğine nazaran değişmekle birlikte, bir damlası bile, gereksinimimizin 10 katı hatta 25 katı iyot almanıza yol açabilir. Bu kadar yüksek doz iyotun, tiroidinize yararı olmayacağı üzere ziyan bile verebilir. Hamile olan birinde bu kadar yüksek iyot almak hiç de güzelimize gitmeyecek sonuçlara yol açabilir.
