Mitolojik Bir Seyahatten Çağdaş Hayata

İkarus’un öyküsü, aslında ömrün en uç noktalarında hissettiğimiz o ağır, kavrayışı güç hislerin bir sembolüdür. Mitin bildiğimiz kısmında, İkarus’un babası Daedalus ona hem ihtarda bulunur hem de kaçışın tek umudu olarak ona kanatlı bir tasarım sunar. Ama genç İkarus, özgürlüğün verdiği o eşsiz sıcaklığı ve coşkuyu deneyimlemek ismine, babasının kelamını dinlemeyip riskli bir uçuşa kalkışır. Sonuç mu? Kanatlarındaki balmumunun erimesi ve denize düşerek boğularak mevti.

Bu dramatik kıssayı çağdaş psikolojiyle birleştirdiğimizde, İkarus’un kıssası bize bipolar bozukluğu olan insanların, bilhassa olumlu duygudurumların tesiri altında denetimi kaybetme eğiliminde olduklarını hatırlatır. Yani, ömrün en parlak anlarını tecrübe etmek isterken, bir yandan da duygusal dengeyi yitirme riskiyle karşı karşıya kalabiliyoruz.

Duygudurum Dalgalanmalarını Direktörün Anahtarı: TEAMS Modeli

Pozitif psikoloji alanında geliştirilen TEAMS (Thinking Effectively About Mood Swings) modeli, bipolar bozukluk üzere durumlarda yaşanan duygudurum dalgalanmalarının olağan olduğunu ve hakikat stratejilerle yönetilebileceğini savunur. Modelin temel prensipleri şunlardır:

Farkındalık: Hislerinizin ne vakit ve nasıl değiştiğini gözlemleyin. Tıpkı İkarus’un uçuşunun farklı evrelerini izler üzere, kendi his dalgalanmalarınızı da fark etmek, erken müdahale için birinci adımdır.

Kabul: Hem olumlu hem de olumsuz hisler hayatın doğal bir kesimidir. Kendinizi yargılamadan, bu hisleri kabullenmek, daha sağlıklı bir istikrar kurmanıza yardımcı olur.

Yapıcı Düşünme: Olumsuz kanılar geldiğinde, onları sorgulayarak ve gerçekçi, yapan alternatiflerle değiştirerek, duygusal uçuşları istikrar altına alabilirsiniz.

Planlama: Ataklar başlamadan evvel hazırlıklı olmak çok kıymetlidir. Acil durum planları oluşturmak, kriz anında sizi daha sağlam adımlarla yönlendirebilir.

Sosyal Dayanak: Güvendiğiniz bireylerle hislerinizi paylaşmak, onların dayanağını almak, hem kendinizi daha âlâ hissetmenizi sağlar hem de dengeyi korumanıza yardımcı olur.

Bu model, hislerimizi bastırmak yerine onlarla birlikte yaşamayı ve onları sağlıklı bir formda yönlendirmeyi öğretiyor.

İkarus’un Kıssası Üzerinden Düşünmek: Kendinize Dair Sorgulamalar

İkarus’un yerine kendinizi koyduğunuzda, o sıcaklık, o özgürlük tutkusu sizi ne kadar tesirler? Güneşin cazipliği karşısında, bazen babamızın kelamını dinlemenin, yani ikazlara kulak vermenin kıymetini unutabilir miyiz? Tahminen de bu kıssa, ömrünüzün en parlak anlarını yaşarken, birebir vakitte duygusal dengeyi muhafazanın gerekliliğini size hatırlatıyor.

Bipolar bozukluğu olan birçok insan için, olumlu his durumları cazip olduğu kadar tehlikelidir. Zira bu ağır coşku, denetimi zorlayabilir ve duygusal “labirentte” kaybolmaya neden olabilir. Fakat TEAMS modelinde olduğu üzere, hislerinizi hakikat biçimde anlamak, yönetmek ve kıymetlendirmek; bu labirentten çıkış yolunu bulmanızda size yardımcı olabilir.

Olumlu Bir Hayat İçin Tavsiyeler

Bu süreçte, kendinizi daha düzgün anlamak ve duygusal uçuşları dengelemek ismine şu teklifleri uygulayabilirsiniz:

Günlük Farkındalık Antrenmanları: Meditasyon yahut mindfulness tekniklerini uygulayarak, her anın farkında olun.

Pozitif Günlük Tutun: Her gün minnet duyduğunuz şeyleri yazmak, olumlu his durumlarını pekiştirir.

Düzenli Toplumsal Bağlantı: Güvendiğiniz arkadaşlarınız ve ailenizle hislerinizi paylaşın; onların takviyesi, güç vakitlerde yanınızda olacaktır.

Profesyonel Yardım: Bir psikolog ya da psikiyatristle tertipli olarak görüşmek, duygusal dalgalanmalarınızı yönetmede size yol gösterir.

Sağlıklı Ömür Alışkanlıkları: Tertipli uyku, istikrarlı beslenme ve idman, vücudunuzu ve zihninizi istikrarda tutmanın en temel yollarıdır.

Son Kanılar: Kendi Kanatlarınızı Güçlendirin

İkarus’un trajik uçuşu, özgürlüğün ve tutkuların ne kadar cazibeli olduğunu lakin çoka kaçmanın da bedelinin ağır olduğunu bize gösterir. Çağdaş psikoloji ise, bu uçuşu istikrarda tutabilmek için size TEAMS üzere tesirli stratejiler sunuyor. Unutmayın, hislerinizle barışık yaşamak, yalnızca uçmak değil; birebir vakitte sağlam kanatlarla istikrarlı bir halde süzülmektir.

Kendi duygusal seyahatinizde, çok uçlardan kaçınmayı öğrenin. Hem hayatın getirdiği coşkuyu yaşayın hem de her anın farkında olun. Böylelikle, hisleriniz sizi uçurmadan, sizi yüceltir. Kendinize inanın, takviye alın ve unutmayın: Gerçek özgürlük, hislerinizle ahenk içinde yaşamaktır.

Her gün, kendi kanatlarınızı güçlendirerek, hayatın sunduğu hoşlukları doyasıya yaşamanız dileğiyle…