Mahir Sağlık

  1. Anasayfa
  2. »
  3. Genel
  4. »
  5. HASHİMOTO HASTALIĞI (2)

HASHİMOTO HASTALIĞI (2)

adminn adminn -
41 0

Hashimoto hastalığı “otoimmün hastalık” dediğimiz kendi bağışıklığımızın, kendi organımıza ziyan verdiği bir hastalık cinsidir. Genetik yatkınlık ve birtakım çevresel faktörlerin yardımı ile bağışıklık kendine bir gaye organ seçer ve bu organda hasara yol açar. Hashimoto hastalığında maksat, tiroid bezidir. Maksat organlar, tip 1 diyabette pankreas, iltihaplı romatizmada eklem, Sjögren sendromunda tükrük bezleri olabilir. Diğer organları da etkileyen çok sayıda otoimmün hastalık vardır. Mide, barsaklar, böbrekler, yumurtalıklar, böbrek üstü bezleri, hipofiz bezi ve göz dahi bağışıklığımızın maksadı olabilir. Bu hastalıklarda sanılanın bilakis bağışıklığımız ne az ne de çok çalışmaktadır. Kusurlu çalışıyor dersek daha hakikat bir tabir seçmiş oluruz. Hastalığın ortaya çıkardığı sıkıntılar ve tedavisi de organa nazaran değişir. Örneğin Hashimoto hastalığında, amaç tiroid bezi olduğu için tiroid hormonları azalır ve hap formunda kullanılabilen T4 hormonu ile tedavide edilir. Fakat, tip 1 diyabette tedavi insülindir. Benzeri hastalık olmalarına karşın tedavi hali, tedavinin zorluğu ve tedavinin getirdikleri farklı iki hastalıktır. Ayrıyeten Hashimoto hastalığının olması, sizde öbür otoimmün hastalıkların da olacağı manasına gelmez. Lakin bazen birkaç otoimmün hastalık birlikte görülebilir.

Hashimoto hastalığında, tiroid bezinde bir tıp steril, yani mikropsuz iltihap oluşmaktadır. Bu iltihap, virüs yahut bakteri ile oluşan mikrobik bir hadise değildir. İltihabı yaratan durum, bedenin kendi savunma hücreleridir. Yani kendi bağışıklık sistemimizdir. İşte buna otoimmünite ismini vermekteyiz. Bağışıklığımızın savunma hücrelerinde bir çeşit programlanma yanlışı oluşur yahut bu yanılgıyı onaracak tamir düzenekleri çalışmaz ve tiroid hücrelerini yabancı bir yapı üzere algılayarak ortadan kaldırmaya çalışırlar. Bu süreç epeyce yavaş ilerler, hatta yıllar sürer. Sonuçta ise, yıllar sonra tiroid hormon üretimi azalabilir. Fakat şu unutulmamalıdır ki, aslında Hashimoto hastalarının sadece %10’unda tiroid tembelliği gelişmektedir. Geri kalan %90’ında ömür uzunluğu tedavi gerekmeyebilir. Hastalığı oluşturan etmenler gelişmiştir, lakin tiroidi az çalıştıracak boyutta değildir. Yani hormonlarınız olağan ise, Hashimoto hastalığında tedaviye gerek yoktur. Bunun tek istisnası ise gebeliktir. Tiroid işlev testleri olağan aralıkta bile olsa, bazen tedavi gerekebilmektedir. Fakat birden fazla vakit gebelik bitince ilaç kesilir.

Genetik olarak otoimmünite geliştirmeye yatkın şahıslarda, bedenin güçsüz yahut dirençsiz olduğu bir vakitte, birtakım çevresel tetikleyicilerin tesiri ile otoimmün hastalıklar ortaya çıkabilir. Çevresel tetikleyiciler ortasında, viral enfeksiyonlar başta olmak üzere mikroplar, ilaçlar, toksinler, kimyasallar, sıhhatsiz besinler sayılabilir. Birtakım durumlar ise hastalığın ortaya çıkmasını kolaylaştırabilir. D vitamini eksikliği, başta olmak üzere kimi vitamin ve mineral eksiklikleri, sigara, uyku sıkıntıları, makûs beslenme, gerilim de kolaylaştırıcı faktörler olabilir. Örneğin tip 1 diyabetin en çok görüldüğü ülkeler İsveç, Norveç, Finlandiya üzere kuzey Avrupa ülkeleri olup, bu bölgeler güneşin tesirinin az olduğu ve hasebiyle D vitamini eksikliğinin en çok görüldüğü bölgelerdir. Gerçekten, bu ülkelerde yeni doğan bebeklere sistemli olarak D vitamini verildikten sonra, tip 1 diyabet görülme sıklığının azaldığı gösterilmiştir. Görüldüğü üzere otoimmünite aslında birçok faktörden etkilenebilen, tetikleyicileri çok çeşitli olan, epey karmaşık bir durumdur. Lakin özetle, genetik yatkınlığınız var ise, yani ailenizde teşhis konulmuş otoimmün hastalığı olan bir yakınınız var ise ve üstte bahsettiğim virüs, kimyasal üzere bir tetikleyici ile karşılaştıysanız ve bedeniniz bu durumu onarmak için gereğince sağlıklı değilse, hastalık ortaya çıkabilmektedir. Şu durumu da vurgulamakta yarar vardır. Virüsler bir tetikleyici olabilir yalnızca. Yani virüsü alırız, bu virüs bizi hasta eder, bağışıklığımız virüsü ortadan kaldırır ve iyileşiriz. Bu olaydan aylar sonra, bedenimizde bu virüs yokken, kendi bağışıklığımız bu hastalıkları ortaya çıkarabilir.

Son olarak bir örnek hadiseyi anlatarak, hususun daha net anlaşılmasını sağlayabilirim tahminen. Fakat bu örneği, yüzlerce senaryodan yalnız biri olarak düşünebilirsiniz. Annesinde Hashimoto hastalığı olan, 35 yaşındaki bayan hastamız, günde 1 paket sigara içiyor, son periyotta ağır çalışma temposundan ötürü uykusuz kalmış, sıhhatsiz beslenmiş ve ağır gerilim yaşamış ve bakılan D vitamini düşük saptanmış. Bu devirde covid virüsü enfeksiyonu geçirmiş. Her ne kadar covid enfeksiyonunu meskende geçirse de nispeten ağır geçirmiş. Yaklaşık 3 gün yatmak zorunda kalmış. Bu hadiseden yaklaşık 4 ay sonra önemli halsizlik, ödem, saç dökülmesi şikayeti ile başvurduğunda, hastamızda tiroid tembelliği olduğunu saptadık ve sebebinin, Hashimoto hastalığı olduğunu tespit ettik. Tedaviden sonra hayli yeterli olan hastamız, hala nizamlı olarak ilaç kullanmaktadır ve kendini epeyce uygun hissetmektedir. Bu olay üzerinden gidecek olursak, genetiğinizi değiştiremezsiniz, işinizi değiştirmek mümkün olmayabilir, bazen ağır çalışmak zorunda, hatta uykusuz kalmak zorunda kalabiliriz, tüm tedbirlere karşın bir virüsünün bedene girmesini engelleyemeyebilirsiniz. Lakin sigara içmeyebilirsiniz, sağlıklı beslenebilirsiniz, gerilimi azaltmak için bir ekip yollar bulabiliriz, spor yapabiliriz, sağlıklı beslenmenin ötesinde vitamin-mineral eksikliği varsa destek alabiliriz (özelikle D vitamini önemli). Hashimoto hastalığı için de beslenme çok değerli olmakla birlikte, genel sağlıklı beslenme prensiplerini uygulamak kafidir. Delili olmayan, sürdürülemez, tek taraflı ve yapıldığı takdirde öteki sıhhat meselelerine yol açan ve kişiyi gerilime sokan diyetleri asla önermiyoruz.

En üstteki fotoğrafta olağan bir tiroid ultrasonunu, alttaki iki fotoğrafta ise Hashimoto hastalığına ilişkin ultrason imgelerini görmektesiniz.

İlgili Yazılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Web sitemizde size mümkün olan en iyi deneyimi sunmak için çerezleri kullanıyoruz. Bu siteyi kullanmaya devam ederek çerez kullanımımızı kabul etmiş olursunuz.
Kabul Et