1. Ferdi Terapi Nedir ve Hangi Durumlarda Tercih Edilir?
Bireysel terapi, kişinin kendi his, fikir ve davranışlarını keşfetmesi ve anlaması maksadıyla teğe bir bir terapistle çalıştığı bir süreçtir. Bu süreçte, kişinin yaşadığı zorluklar, gerilim, korku, depresyon ya da travmalar ele alınır ve bunlarla başa çıkma stratejileri geliştirilir. Şayet partnerinizin problemlerinden kaynaklanan olumsuz tesirler sizin ruh sıhhatinizi önemli biçimde etkiliyorsa, ferdî terapiye başlamak güzel bir seçenek olabilir.
Bireysel terapi şu durumlarda tesirli olabilir:
- Kendinizi tükenmiş hissediyorsanız: Partnerinizin unsur kullanımı ya da öfke sorunları, sizin duygusal sıhhatinizi önemli formda etkileyebilir. Bu çeşit durumlarda, ferdi terapi kendinize odaklanmanıza ve sağlıklı hudutlar belirlemenize yardımcı olabilir.
- Kendi hislerinizi anlamakta zorlanıyorsanız: Partnerinizin bağımlılığı ya da sıkıntıları, kendinizle ve hislerinizle olan ilginizi bozabilir. Terapi, bu karmaşık hisleri çözümlemenizi sağlar.
- Kendi başınıza uygunlaşmak istiyorsanız: Eşiniz değişmeye hazır olmayabilir yahut terapiyi kabul etmeyebilir. Bu çeşit durumlarda kişisel terapi, şahsî dayanıklılığınızı artırma ve kendinizi tekrar inşa etme fırsatı sunar (Kottler, 2011).
Bireysel terapinin en büyük avantajı, büsbütün size odaklanmasıdır. Kendi duygusal uygunluk halinizle ilgilenmek ve bu süreçte sırf kendinizi desteklemek, uzun vadede alakanıza de olumlu yansıyabilir. Araştırmalar, ferdî terapi sürecinde sağlıklı hudut koyma ve kendini manaya hünerlerini geliştiren bireylerin, bağlarında daha sağlıklı ve istikrarlı bir yaklaşım sergilediklerini göstermektedir (Bowlby, 1988).
2. Çift Terapisi Nedir ve Ne Vakit Tercih Edilmeli?
Çift terapisi, bağlantınızda yaşadığınız problemleri birlikte çözmeyi amaçlayan bir terapi cinsidir. Terapi süreci boyunca hem sizin hem de partnerinizin gereksinimlerine, bağlantı stilinize ve duygusal bağlarınıza odaklanılır. Şayet yaşadığınız problemler bağ dinamiklerinden kaynaklanıyorsa ya da partnerinizin meseleleri ilginize büyük ziyan veriyorsa, çift terapisi bu süreçte yararlı olabilir.
Çift terapisi şu durumlarda tercih edilebilir:
- İlişkinizde önemli çatışmalar varsa: Daima tartışmalar, yanlış anlaşılmalar ya da çözülmeyen öfke patlamaları ilginizin temelini zayıflatabilir. Çift terapisi, bu sıkıntıları ele alarak bağlantı hünerlerini geliştirmeye odaklanır (Gottman & Silver, 1999).
- Bağımlılık ya da öfke sorunu bağınızı tehdit ediyorsa: Partnerinizin bağımlılık ya da öfke sorunları ilgide itimat sıkıntılarına ve duygusal uzaklıklara yol açabilir. Terapistler, bu çeşit durumları ele almak için hem bağımlılıkla hem de ilgi sıkıntılarıyla başa çıkma stratejileri sunar.
- İlişkinizi kurtarmak istiyorsanız: Çift terapisi, bağda yine bağlanma ve itimat oluşturma üzerinde çalışır. Partnerinizin yaşadığı sorunlar karşısında siz de kendinizi çaresiz hissediyorsanız, bu süreci bir profesyonelle ele almak tesirli olabilir (Johnson, 2004).
Çift terapisinin kıymetli bir avantajı, iki tarafın da süreçte faal olarak yer almasıdır. Bu, sırf kişisel sorunları çözmekle kalmaz, birebir vakitte bağlantınızın bütününü güçlendirmeye yönelik adımlar atılmasını sağlar. Bilhassa bağımlılık ya da öfke sıkıntıları olan partnerlerin, çift terapisinde kendi sorumluluklarını fark etmeleri ve bu meseleleri çözmek için birlikte çalışmaları mümkündür.
3. Hangi Terapiyi Seçmeliyim?
Her iki terapi tipi de farklı problemlere yönelik farklı tahliller sunar. Şayet yaşadığınız meseleler daha çok partnerinizin davranışlarından kaynaklanıyorsa ve kendinizi bu durumdan olumsuz etkilenmiş hissediyorsanız, bireysel terapiyle başlamak âlâ bir seçenek olabilir. Bu süreçte kendinize odaklanmak, zihinsel ve duygusal olarak daha güçlü olmanıza yardımcı olur.
Ancak, sıkıntılarınız münasebet temelli ise ve partneriniz bu meselelerin tahliline katılmaya istekliyse, çift terapisi daha uygun olabilir. Bilhassa ilişkisel çatışmaların tahlili için çift terapisi, tarafsız bir üçüncü kişinin rehberliğinde daha tesirli sonuçlar doğurabilir. Partnerinizin öfke denetimi ya da bağımlılık sıkıntıları varsa, bu durumların münasebette yarattığı hasarı birlikte ele almanız gerekebilir (Gurman, 2008).
4. Terapide Birinci Adımı Atmak: Nasıl Başlayabilirsiniz?
Terapinin her iki tipi de, başlamak için korkutucu görünebilir, bilhassa de terapi hakkında hiç tecrübeniz yoksa. Birinci adımı atmak ekseriyetle en güç kısımdır, lakin bu adım sizi ve bağlantınızı düzgünleşme yoluna sokabilir.
Başlangıç olarak, yaşadığınız sıkıntıları dikkatle değerlendirin. Bu problemlerin ilişkisel mi, yoksa daha çok ferdî mi olduğunu anlamak, hangi terapi tipinin size uygun olduğunu belirlemede yardımcı olacaktır. Şayet emin olamıyorsanız, bir terapistle ön görüşme yapmak ve hangi tıp terapiyi önerdiğini öğrenmek yararlı olabilir. Bazen bir terapistle konuşmak, kişisel mi yoksa çift terapisinin mi daha uygun olduğuna dair netlik kazanmanızı sağlar.
5. Sonuç: Sağlıklı Bir Bağ ve Birey Olma Yolculuğu
Partnerinizin yaşadığı bağımlılık, öfke ya da öbür sorunlar ilginizde önemli zorluklara yol açabilir. Hem ferdî sıhhatiniz hem de ilginizin sıhhati için terapiye başvurmak büyük bir adımdır. Terapiye başlamadan evvel, ferdi terapinin mi yoksa çift terapisinin mi daha uygun olduğunu kıymetlendirerek bu süreci daha verimli hale getirebilirsiniz. Unutmayın, her iki terapi tipi de size ve bağlantınıza gereksinim duyduğunuz dayanağı sunacak güçlü araçlardır.
Sonuçta, terapi yalnızca meseleleri çözmek değil, tıpkı vakitte hem ferdi hem de ilişkisel manada büyüme ve gelişme sürecidir. İlişkinizdeki çatışmaların üstesinden gelebilir ve kendiniz için daha sağlıklı bir gelecek inşa edebilirsiniz.
Referanslar:
- Bowlby, J. (1988). A Secure Base: Parent-Child Attachment and Healthy Human Development. Basic Books.
- Gottman, J., & Silver, N. (1999). The Seven Principles for Making Marriage Work. Three Rivers Press.
- Gurman, A. S. (2008). Clinical Handbook of Couple Therapy (4th ed.). Guilford Press.
- Johnson, S. M. (2004). The Practice of Emotionally Focused Couple Therapy: Creating Connection. Routledge.
Kottler, J. A. (2011). On Being a Therapist (4th ed.). Jossey-Bass.