Erteleme, birçok insanın günlük yaşamında karşılaştığı yaygın bir sorundur. Önemli işleri sürekli olarak ertelemek, zaman yönetimini zorlaştırırken stres seviyesini de artırır. Peki, psikoloji biliminin sunduğu yöntemlerle bu alışkanlıktan nasıl kurtulabilirsiniz? İşte erteleme davranışınızı değiştirebilecek bilimsel olarak kanıtlanmış 5 etkili teknik:
1. Eyleme Başlamanın Gücünü Kullanın (Zeigarnik Etkisi)
Psikolojide Zeigarnik Etkisi, başladığımız işlerin tamamlanmamış olmasının zihnimizde sürekli yer ettiğini gösterir. Bir göreve başlamanız, onu tamamlamak için sizi motive eder. Bu yüzden, büyük bir işi gözünüzde büyütmek yerine, sadece 5 dakika boyunca başlamayı deneyin. Başladığınızda devam etme olasılığınız çok daha yüksektir.
2. 5 Saniye Kuralını Kullanın
Mel Robbins tarafından popülerleştirilen 5 Saniye Kuralı, bir eyleme geçmek için kendinize 5 saniye içinde harekete geçme süresi tanımanızı önerir. Bir işi ertelemek yerine, 5’ten geriye sayarak kendinizi harekete geçmeye teşvik edebilirsiniz. Böylece beyninizin ertelemeye yönelik bahaneler üretmesini engellemiş olursunuz.
3. Pomodoro Tekniği ile Zamanı Yönetmek
Pomodoro tekniği, odaklanmayı artırmak ve ertelemeyi önlemek için harika bir yöntemdir. 25 dakika boyunca kesintisiz çalıştıktan sonra 5 dakika mola vermenizi öneren bu yöntem, beyninizi daha verimli çalışmaya teşvik eder. Küçük görev blokları oluşturmak, büyük işlerin göz korkutucu etkisini azaltır.
4. ‘Eğer – O Zaman’ Stratejisini Kullanın
Psikolojide uygulama niyetleri olarak bilinen bu teknik, belirli bir durumda nasıl hareket edeceğinizi önceden planlamanızı önerir. Örneğin, “Eğer sabah uyanır uyanmaz telefonumu elime almak istersem, bunun yerine 5 dakika nefes egzersizi yapacağım”gibi bir plan oluşturabilirsiniz. Bu yöntem, karar verme sürecini kolaylaştırarak eyleme geçmeyi hızlandırır.
5. Mükemmeliyetçilikten Kurtulun
Ertelemenin en büyük nedenlerinden biri mükemmeliyetçilik olabilir. “Yeterince iyi değil” düşüncesi, işleri tamamlamaktan çok ertelemeye sebep olur.
Unutmayın, tamamlanmış bir iş mükemmel olmayan ama var olmayan bir işten çok daha iyidir. Küçük adımlarla başlamak, mükemmeliyetçilik tuzağından çıkmanıza yardımcı olabilir.
Sonuç
Erteleme, zihinsel olarak alışkanlık haline gelmiş bir döngüdür, ancak doğru psikolojik yöntemlerle bu döngüyü kırmak mümkündür. Küçük adımlarla başlamak, zamanı iyi yönetmek ve mükemmeliyetçilikten kurtulmak, erteleme alışkanlığınızı geride bırakmanıza yardımcı olabilir. Şimdi hemen, yukarıdaki tekniklerden birini deneyerek ilk adımı atın!