Bağımlılık; toplumsal ve ferdî problemlere yol açan, tekrarlayıcı, kişilerarası münasebetleri etkileyen, kişinin bedensel ve ruhsal yeti yitimine sebep olan bir davranış çeşididir. Husus bağımlılığı, alışveriş bağımlılığı, yeme bağımlılığı internet bağımlılığı, toplumsal medya bağımlılığı, oyun ve kumar bağımlılığı üzere farklı bağımlılık cinsleri ile karşılaşılabilmektedir. Bağımlılığın başlama, sürdürme ve ilerleme evreleri bulunmaktadır. Bağımlılığın nedenleri, tesirleri ve sonuçları birçok araştırmaya mevzu olmuştur.
Günümüzde yetişkinlerin hayatlarının erken devirlerinde teknolojik aletler, internet ve toplumsal ağlar ile az muhatap olduğu ve kendilerini denetim etmesinin daha kolay olduğu bilinmektedir. Doğum sonrası devirde hayatının her basamağında teknolojik aletleri gören günümüz çocukları ve ergenleri teknolojik aletleri kullanma konusunda sağlıklı bir bağ kuramadıkları gözlemlenmektedir. (Dinç, 2010). Bu bağlamda bilhassa ergenler, yaşadıkları vaktin ruhuna uygun olarak internetin sorunlu kullanımının yaygınlaşması açısından değerli bir risk kümesini oluşturmaktadırlar (Doğan, Işıklar, & Eroğlu, 2008).
Bağımlılık
Bağımlılık, bireyin bir objeye, beşere ya da varlığa karşı önlenemez dilek ve istekli olma hali ve kişinin diğer bir iradenin yönetimi altına girme durumu olarak açıklanmaktadır.
Tarihsel geçmişi uzun ve araştırmalara mevzu olan bağımlılık cinsleri sigara, yemek, alkol, esrar, uçucu unsur ve kokain bulunmaktadır.
Etkileri incelendiğinde bağımlılık yapan bu hususların insanların fonksiyonellikleri üzerindeki olumsuz tesirleri çok açık bir halde görülmektedir. Bu çeşit bağımlılıklara sahip bireyler çok kolay bir biçimde şiddet ve saldırganlık davranışları sergileyebilmektedirler
Bu bağımlılıklar, kişinin ailesiyle sıkıntılar yaşamasına; işe devamda ve üretkenlikte azalmaların olmasına, okul muvaffakiyetinin düşmesine neden olmaktadır. Ayrıyeten bu bağımlılıklarla birlikte bireylerde depresyon, anksiyete, davranış sorunları üzere pek çok ruhsal bozuklukta görülmektedir.
Davranışsal Bağımlılık
Davranışsal bağımlılık; bir davranışın tekrarlayan aralıklarla gerçekleşmesi ve bireyin fizikî, ruhsal ve toplumsal sorunlar yaşamasına yol açması olarak tanımlanmaktadır DSM-5’te tanımlanan davranışsal bağımlılık tipi kumar oynama ve oyun oynama bozukluğudur. Lakin teknoloji bağımlılığı, yeme bağımlılığı, alışveriş bağımlılığı ve bağlantı bağımlılığı üzere tiplerin de olduğu bilinmektedir.
Davranış tabanlı bağımlılıklar yanında makineinsan etkileşiminin kurulduğu bağımlılıklar yer almaktadır.
Pasif ve faal teknoloji davranış bağımlılığında kişi televizyon izleme davranışında yoğunluk varsa pasif, internet üzerinden bilgisayar oyunları oynama davranışı etkin alarak tanımlanmaktadır. Etkileşim oranının yüksek olduğu teknolojik araçlar bağımlılığı arttırmaktadır (Griffiths, 1999).
Teknoloji bağımlılığı ortasında cep telefonu bağımlılığı, bilgisayar ve internet bağımlılığı sayılmaktadır.
Sosyal Medya
Globalleşme ile birlikte internet tüm dünyada kullanılmaya başlanmıştır. Sistemsel altyapıların da güçlenmesiyle şahısların başka kullanıcılar ile irtibat uygulamaları üzerinden sanal ortamda toplumsallaşması için kullanılan internet temelli hizmetler bütününe ‘’Sosyal Medya’’ denilmektedir.
Yeni Medya kavramı günümüzde toplumsal paylaşım sitelerini, cep telefonu bildirilerini ve öbür yeni teknoloji uygulamalarını tabir etmek için kullanılmıştır. (Dijk’den aktaran Binark, 2007; 5).
Yeni Medya Bilgi ve irtibat tabanlı araştırmalar 1970‘lerde, toplumsal, ruhsal, ekonomik, politik ve kültürel çalışmalar yapan bilim insanları tarafından ortaya atılmış bir kavramdır. 1990’larda internet ve bilgisayar teknolojisinin gelişmesiyle farklı boyutlara geçmiştir. Bilinen bütün farklı ortamları bir ortaya getirme ve yeni irtibat ortamları sunmaktadır.
Kuşak teorisi tarifine nazaran ayn yaş kümesinde olup, muhakkak vakit aralığında doğup büyüyen şahısların emsal davranış örüntüleri gösterdikleri vurgulanmaktadır. Yaşadıkları periyodun teknolojisi, iktisadı ve pek ok boyutta nesillerde benzerlik ve farklılıklar göstermektedir. Bu bağlamda toplumsal bedellerine ilişkin özellikler jenerasyonlara atfedilmektedir. (Deniz ve Tutgun-Ünal, 2019).
Yapılan bir çalışmada sosyal medyada iş birliği, bağlantı ve araştırma X, Y, Z nesilleri ortasında farklılık göstermektedir. (Sarıtaş ve Barutçu, 2016).
Yeni irtibat ortamlarında etkileşim gerçek vakitli ve anlık gerçekleşmektedir (real time). Klâsik tek istikametli bağlantı kanallarına nazaran daha güçlü olduğu tabir edilmektedir. (Gane & Beer, 2008; 97).
Sosyal Medya Bağımlılığı
Günümüzde değerli bir bağlantı ve bilgi paylaşım aracı olan internet günlük yaşantımızda pek çok kolaylığı da beraberinde getirmektedir. (Yellowlees & Marks, 2007). İnternet kullanımının yararlarının yanında çok bilgi yüklemesi ve inançsız bilgiye de imkan sağlaması açısından ziyanları da bulunmaktadır. (Kim & Kim, 2002). İnternet üzerinden işlenen bilişim hataları ve internet bağımlılığı da bu ziyanları ortasında yer almaktadır.
Toplum günden güne değişerek teknoloji yönelimli bir toplum olmaktadır. Vaktin ruhu gereği öğrencilerden teknolojik bilgi ve yeteneklerini geliştirmelerini talep etmekte, (Nalwa ve Anand, 2003) bu durum ise, internet bağımlılığı konusunda araştırmacıların ve eğitimcilerin daha fazla endişelenmesine neden olan “yan etkileri” ortaya çıkarmaktadır.
Bireyler gerçek hayatta özgürce söz edemediklerini ya da elde edemediklerini çevrimiçi ortamlarda rahatlıkla tabir edebilmektedirler. Kişi bu türlü bir mecrada vakit geçirirken keyif almakta, yalnızlık hissini gidermekte ve tatmin duygusu gelişmektedir. Bu his bağlamında, daima toplumsal medyada vakit geçirme isteğinde artış ve uzaklaştıkları an kendini boşlukta hissetmektedir.
Zamanla, gerçek dünyadan uzaklaşma, duygusal dengesizlik, onaylanma isteği üzere belirtilerle günlük hayattaki sorumluluklarına karşı işlevsizlikler meydana gelmektedir.
Mark Griffiths biyopsikososyal bir bakış açısıyla Husus bağımlılıkları ile davranışsal bağımlılıklar ortasındaki benzerlikleri öngörerek tüm bağımlılıkların bir dizi ortak bileşenden oluştuğunu belirtmiştir. Griffiths’in (2005:192) ‘bileşenler modeli’, toplumsal ağ bağımlılığı için de uygulanabilecek altı kriterden oluşmaktadır;
Duygu durumu değişikliği (mood modification), bir kişinin his durumunu dengeli ve sağlam bir formda değiştirmek için ya da kendisini daha düzgün hissetmek için bir başa çıkma stratejisi olarak bağımlılık yaratan aktiviteyi kullanmasını tabir eder.
Belirginlik (salience), bağımlılık yaratan aktivitenin bireyin hayatında bilişsel ve davranışsal olarak en değerli şey olduğunu ve fikirlerine, hislerine ve davranışına hakimiyetini tabir eder.
Tolerans geliştirme (tolerance), keyif seviyesini doyurmak emeliyle, vakitle bağımlılık yaratan aktivite için gitgide artan müddete gereksinim duyulmasını tabir eder. Öteki bir deyişle, tıpkı etkiyi yakalayabilmek için gittikçe daha fazlasını yapmaya gereksinim duyma olarak tanımlanabilir.
Yoksunluk belirtileri deneyimlemek (withdrawal symptoms), aktivite kullanımını azaltırken yahut durdururken ortaya çıkan fizyolojik ve ruhsal olumsuz tesirleri söz eder.
Çatışma (conflict), mesleksel ve / yahut eğitim faaliyetlerini olumsuz etkilerken kişilerarası ilgileri tehlikeye sokan ve alakalara ziyan veren aktivitenin çok kullanımı manasına gelir.
Nüksetme (relapse), bir mahrumluk devrinden sonra bağımlılık yapan davranışı süratle yine oluşturma eğilimini tabir eder.
Ergenlik Dönemi
Bireyin 9-11 yaşlarından başlayarak 17-18 yaşlarına süren fizikî, zihinsel, toplumsal değişmelerin olduğu gelişim evresine ergenlik periyodu denir. Bu devirde hormonal değişiklerin yol açtığı his durum değişiklikleri kız ve erkek ergenlerde farklı davranış örüntülerine yol açmaktadır (Sayıl vd., 2002: 48). Ergenlik periyodunun başlangıç etabında en dikkatli değişim gözlemlenmektedir. Bireyin sesi, yüz çehresi ve cinsiyet özellikleri besbelli bir biçimde ortaya çıkar. Bu bedensel değişiklikler her iki cinsi de etkilemekte olup toplumsal ve ruhsal birtakım dertler yaşamalarına yol açmaktadır. (Yöndem ve Güler, 2007)
Ergenlikte sıkıntı olan süreçlerden bir tanesi de bilişsel gelişim sürecidir. Yapılan araştırmalarda ergenlerin beyin hücresi üretmeye devam ettikleri ve etkin olmayan ilişkilerin kesildiği belirtilmektedir.
Bilişsel gelişimin en üst düzeyde yaşandığı, öteki bireylerin fikirlerini tahlil edebildiği, ahlaki muhakeme ve sorun çözme marifetlerinin geliştiği ergenliğin son periyodunda sıradan meydana geldiği düşünülmekteydi (Flannery, 2006: 103) Lakin son yıllarda yapılan çalışmalar ve beyin görüntüleme teknikleri yeni teorilerin ortaya çıkmasını sağlamıştır.
Ergenlik Devri ve Aile İlişkileri
Toplumun en küçük ünitesi olan aile geleceğe dair beklentileri ve ortak bir geçmişi paylaşan bireylerin oluşturduğu bir sistemdir.
Ailede çocuğun pozisyonu kuşağın devamı ve gelecek planları için bir garantiyi temsil etmektedir. Aileye yeni bir bireyin dahil olması ile ebeveynler için şiddetli ve özel bir periyot başlamış olur.
Aileye dahil olan bireyin doğum anıyla birlikte fizikî, ruhsal ve toplumsal olarak destekleniyor olması gerekir. Gelişimin basamaklarına uygun olarak karşılanması gereken birtakım gereksinimleri bulunmaktadır. Bireyin yetişkinliğe adım atmadan evvelki gelişim evresi olan ergenlik periyodu aileler için epeyce zorlayıcı ve bağlantı kopukluğunun yaşandığı bir devirdir.
Ergenlik periyodu bireyin, biyolojik, ruhsal ve toplumsal değişimin en besbelli formda hızlandığı devirdir. Bu devirde bireyden, ebeveynleri ile sağlıklı alakalar kurması, mesleksel amaçlarını belirlemesi, cinsel kimliğini oluşturması ve olumlu sorun çözme maharetleri edinmiş olması beklenmektedir. Risk alma davranışlarında artma, Uyaran arama davranışlarında artma, Aileden uzaklaşarak akranlarına yönelme üzere davranışlar gözlemlenmektedir.
Yapılan araştırmalara nazaran ebeveynler ergen çocuklarında birçok davranış bozukluğu gözlemlediklerini lisana getirmektedirler. Yeme bozukluğu, şiddete eğilim, sigara kullanımı, alkol kullanımı ve depresyon sayılabilmektedir. Ergen bir çocuğu olan ebeveynlerin toplumsal yaşantılarında da kısıtlamalar yaşandığı çocuğun toplumsallaşma tercihlerinin anlık değişebildiği ve ailenin tercihlerine çok da ahenk sağlamadıkları belirtilmektedir. Ebeveynler ergen çocuğun yalnızlaşma isteğine rağmen ona daha çok vakit ayırmak isterken kendi toplumsal yaşantılarında kısıtlamalar olduğunu tabir etmektedirler. Çocukları üzmemek ismine ebeveynler olmadıkları birisi üzere davranma eğiliminde olduklarını iletmektedirler. Bu karmaşık süreçte ebeveynlerin çocukları ile ilgili telaşlarının olduğu farklı arkadaş kümelerine dahil olma isteklerinin arttığı, bazen çok enerjik bazen çok içe dönük olduğu his karmaşalarının ağır olduğu söz ediliyor. Boşanmış ailelerde ise durum daha da güç olduğu, çocuğun bu gelişim evresinde rol model alma konusunda yetersiz ve eksik kalacaklarını iletmektedirler.
Ailedeki öteki bireyler ile ergenin bağlantısı de sekteye uğramaktadır. Kardeşleri ile çatışmaya girerek kardeşi üzerinde baskı kurmaya çalıştığı, sen çocuksun git oyuncaklarınla oyna ben artık büyüdüm üzere telaffuzlar ile yaşamış olduğu duygusal çalkantıyı kardeşi üzerinden de devam ettirebilmektedir.
Ebeveynler ergen çocukları ile ilgilenirken okul dayanağının yetersiz olduğunu iletmektedirler.
Ergenin Duygusal Sorunlarını Etkileyen Faktörler
Ergenin duygusal sorunlarını etkileyen faktörler; Yaş Kümesi, Eğitimin sürekliliği, Toplumsal Kabul, Ailenin Tavırları ve Ferdi Farklar yer almaktadır.
Ergenlik; bireyin gelişim hedeflerine ulaşmak istediği ve ancak tam manasıyla ulaşamamasından ötürü uğraş göstermesi gereken fırtınalı bir periyottur (Erikson, 1968).
Ebeveynlere olan bağımlılıktan kurtulma, geleceğini inşa etme, bir meslek edinmek üzere gerekli adımları atma gayretinde olan ergen bu devirde cinsel kimliğini oluşturma gayretindedir. (Öztürk, 2004). Ergenlik devrinin en değerli misyonlarından birisi başarılı bir kimliğe sahip olmaktır. Ergenler nasıl bir cinsel kimliğe sahip olacağı ve toplumsal rollerinin ne olacağını belirlemeye çalışır. Burada kâfi takviyesi alamayan ergen kimlik karmaşası yaşayabilir ve kişilik gelişimi de sekteye uğrayabilir. Ergenlerin lise devri ergenlik özelliklerinin ön planda olduğu periyottur. Akran kümeleri ortasında kabul ve reddin gerilimli ağır yaşandığı bir devirdir. Birey olma çabasın içinde olan ergen yaşıtlarıyla yakın bağlantı kurma uğraşı, toplumsal, cinsel birçok dinamiği içinde barındırır. Bu devirde karşılaşılan sıkıntılara karşı tahlil geliştirme marifeti kazanan ergen gelişiminin sonraki basamaklarında da sağlıklı atlatabilmenin temellerini atmış olur.
Yakın arkadaş bağlantıları, arkadaş kümeleri içine dahil olma aile alakaları kadar kıymetlidir. Yakın arkadaş ilgilerinde ergen kendini daha uygun tanıma fırsatı yakalamış olur. Bu devirde ergenler karşılaştıkları olayları kendi ergenlik bakış açısıyla değerlendirip yargıya varabilirler. Korkudan uzak durmaya çalışan ergen kendisini daima gerilimli ve dertli çatışmaların içinde bulabilmektedir. (Feist ve Feist, 2009).
Duygusal zekasının özellikleri olan, empati, ahenk, sebat, hürmet, hisleri söz etme ve manaya özelliklerini hayatına entegre ettiği sürece istediği çeşitten bağlantılar geliştirebilecektir.
Ergenlik Periyodu Beyin Gelişimi
Ergenlik devrinde olan bireyin kıymetli olan üç beyin bölgesinin işlevleri;
Prefrontal Korteks: Akıl Yürütme, Sorun Çözme, Karar verme, Plan Yapma, Hisleri Denetim etme, Kendini izleme
Amigdala: Duygusal öğrenme, kaygı ve hafıza bölgesi.
Nükleus Akumbens: Beyin içinde en büyük dopamin deposu limbik sistem içinde yer alan nükleus akumbens ismi verilen bölgedir. Nükleus akumbens motivasyon, zevk ve ödül sistemleri içinde etkin rol oynayan bir bölge.
Kişiler ömür doyumu ve gelişimi açısından; etraflarında güvenebilecekleri ve onlara bedel veren bireylere muhtaçlık duyarlar. Bağlanma, yani yakın bağlantı ve alaka içinde olduğu beşerlerle bir şeyler paylaşma ve ilişkin olma hissini yaşamak isterler.
Ergenin aile içi ilgilerinde bu gereksinimlerinin karşılanmaması, bağlantı kopukluğu, toplumsal takviyenin azlığı durumlarında bu hissini tatmin edebileceği ‘’Sosyal Medya’’ uygulamalarına yönelebilmektedirler.
Sosyal Medya Bağımlığının Beyin Üzerindeki Etkileri
Ödül sisteminin etkilenmesi
Dijital platformlar, beğeni, takipçi sayısı, oyun başarımları üzere anlık mükafatlar sunarak beynin ödül sistemi olan dopamin salınımını artırır. Bu durum, gerçek hayatta ödüllerden alınan zevkin azalmasına ve daima olarak dijital ortamlarda bu anlık dopamin artışını aramaya yol açar.
Hafıza ve dikkat sorunları
Dijital dünyanın daima uyarıcı yapısı, beynin bilgiyi sürece ve odaklanma yeteneğini olumsuz tesirler. Ağır bildirimler, süratlice akan içerikler ve daima dikkati dağıtan ögeler sebebiyle hafıza ve öğrenme zahmeti üzere meseleler ortaya çıkabilir.
Kaygı ve depresyon
Dijital ortamlarda sunulan kusursuz hayatlar ve daima karşılaştırma hali, kişinin özgüvenini zedeleyebilir. Bu durum, tasa bozukluğu ve depresyon üzere ruhsal meselelere yol açabilir.
Beyin yapısında değişiklikler
Yapılan araştırmalar, dijital bağımlılığın beyin yapısında da fizikî değişikliklere yol açtığını gösteriyor. Gri cevher hususu hacminin azalması, karar verme ve dürtü denetiminde rol oynayan prefrontal korteksin aktivitesinde düşüş üzere problemler ortaya çıkabilir.
Uyku nizamı bozulması
Akşam saatlerinde mavi ışığa maruz kalmak uyku hormonu olan melatonin salgısını baskılar. Bu durum uyku kalitesini düşürerek bilişsel fonksiyonları de olumsuz tarafta tesirler.
Ergenlerde Toplumsal Medya Bağımlılığı ve Aile İlişkileri
Ergenlerin internet bağımlısı ve beraberinde toplumsal medya bağımlısı olmasında direkt ve dolaylı nedenlerden kelam edilebilir. Değerli kavramlardan biri de toplumsallaşma muhtaçlığı söylenebilir. (Bayraktutan, 2005; Esen, 2007; Grohol, 1999). Ergenin çevrimiçi mecralarda sohbet, kumar, oyun ve pornografi üzere kullanım gayeleri bulunmaktadır. (Chang & Man Law, 2008; Chen & başkaları, 2001; Everhard, 2000; Henderson, 2001; Huang, 2004; Irvansyah, 2005; Jang & öbürleri, 2008; Thatcher & Goolam, 2005; Yang & başkaları, 2005; Young,1996.
Aile içinde kurulamayan bağlar toplumsal ortamda giderilmektedir.
Birey elektronik postalar, sohbet odaları, tartışma forumları ve çevirim-içi oyunlar aracılığıyla toplumsallaşmaya çalışmaktadır (Grohol, 1999). Toplumsal ağlar aracılığıyla toplumsal etkileşim kurmak isteyen bir birey, yüz yüze etkileşime sıcak bakmamaktadır (Caplan, 2002). Toplumdan uzaklaşan birey toplumsal medyada toplumsal dayanak bulma gayesi bağımlılığa daha çok yaklaştırmaktadır. (Thatcher & Goolam, 2005).
Yapılan araştırmalar depresyonun internet ve toplumsal medya bağımlılığı gelişiminde değerli tesiri olduğunu göstermektedir. (Bayraktar, 2001; Young & Rodgers, 1998). Bağımlılık gösteren bireyde depresyon belirtileri olduğu yapılan çalışmalarda saptanmıştır. (Jang & öbürleri, 2008; Kim & öbürleri, 2006; Lee & başkaları, 2008; McGlinchey, 2003; Song, 2003; Spada & başkaları, 2008; Thatcher & Goolam, 2005; Yang & başkaları, 2005; Yen & başkaları, 2007). Toplumsal medya bağımlısı olan ergenler, bu mecralarda bulunduklarında depresyon hislerinin hafiflediğini açıklamışlardır (Tsai & Lin, 2003).
Martin Seligman 1998 yılında yapmış olduğu konuşmada psikoloji biliminin II. Dünya Savaşı’ndan sonra bireylerin ziyan görmüş taraflarına odaklanarak olumlu taraflarının göz arkası edildiğini söz etmiştir. (Seligman, 1998). Olumlu psikoloji bireyin olumlu istikametlerine odaklanmaktadır. (Seligman ve Csikszentmihalyi, 2000).
Seligman ve Csikszentmihalyi (2000) olumlu ferdî özellikleri; umut, optimistlik, akış, memnunluk özgünlük, iyilik, bağışlayıcılık, maneviyat olarak tanımlamaktadır. Küme seviyesinde ise, fedakarlık, sorumluluk, itina ve iş ahlakı olarak söz edilmektedir. Bu kavramların üzerine yapılan birçok çalışmada müspetlik kavramı bağlamında kişinin benliğine, geleceğine ve geçmişine, ömür doyumu ve benlik hürmetinin bir ortaya geldiği ortak bir nokta olup tabir edilmektedir (Alessandri ve başkaları, 2012).
Ryff olumluluk üzerine yapmış olduğu çalışma ile olumluluğu “pozitif işleyiş” olarak ele alıp bunun altı boyutu olduğunu ele almaktadır. (1989 a; 1989b)
Başkalarıyla olumlu ilgiler, Kendini kabul, Özerklik, Çevresel hakimiyet, Şahsî gelişim ve Hayatın maksadıdır.
Ergenlik periyodundaki ergen bireyin geleceğe dair beklentilerinde karşılaşacağı meseleleri önlemeye yönelik değerli bir değişken olan ve olumluluğun bir bileşeni olan iyimserlikten kelam edilebilir. (Çalışkan ve Uzunkol, 2018) Bu bakımdan ergenlerin ruh sıhhati gelişiminin desteklenmesi açısından aile içi ilgilerinde açık bağlantı kurulması ve olumlu yanlara vurgu yapılması ehemmiyet kazanmaktadır.
Ergenlerin benlik hürmeti, iyimserlikleri ve ömür doyumu toplumsal medya kullanımı ile birlikte olumlu ve olumsuz etkilenebilmektedir. Bu platformlar güçlü, hoş ve cazip insanlarını benlik hürmetini arttırabilecek bir ortamken tam aykırısı özelliklere sahip bireyi olumsuz etkileyebilecek bir ortamdır. (Aydoğan, 2024).
Yapılan araştırmalar incelendiğinde, Ayrıyeten Hou ve başkaları (2019) toplumsal medya bağımlılığının benlik hürmetini olumsuz etkilediğini belirlemişlerdir. Toplumsal medya bağımlılığının ömür doyumu üzerinde negatif bir tesir sağladığı yapılan çalışmalarla ortaya konulmuştur.
SONUÇ
Sosyal medya kullanımının günden güne arttığı düşünülerek ergenlerin bu mecrada özgür oldukları ve fikirlerini özgürce tabir edebildikleri fikri olumlu üzere düşünülse de toplumsal ve duygusal gelişimleri açısından denetimli olmanın ehemmiyetine vurgu yapılmaktadır. Aile içinde açık irtibatın sağlanması, ortak paylaşımların arttırılması, suçlayıcı ve kısıtlayıcı yaklaşılmaması, ergenin olumlu özelliklerinin ortaya çıkarılması için ona dayanak verilmesi, ebeveynlerin dengeli yaklaşması kıymetlidir, toplumsal medya kullanımını büsbütün bırakmak değil, denetimli ve istikrarlı nasıl kullanılabileceği üzerinde bir plan yapılmalı. Bildirimler kapatılarak gelen uyarıcının önü kesilmeli, toplumsal medya bağımlılığının tedavisinde Bilişsel Davranışçı Terapi ve Motivasyonel Görüşme teknikleri, Gerçeklik Terapisi, Kabul ve kararlılık terapisi ve Küme terapileri kullanılmaktadır.
