Endometrial polipler, rahmin iç yüzeyini kaplayan endometriyum katmanından kaynaklanan ve çoklukla benign (iyi huylu) özellikte olan yapılardır. Bayanlarda üreme çağından menopoz sonrası periyoda kadar yaygın olarak görülebilir. Birçok durumda semptomlara neden olmazken, birtakım hastalarda olağandışı uterin kanama ve infertilite üzere meselelere yol açabilir.

Endometrial Polip Nedir?

Endometrial polipler, rahmin içindeki dokunun olağandışı büyümesi sonucu oluşan ve ekseriyetle saplı (pediküllü) ya da geniş tabanlı (sessil) biçimde rahim boşluğuna gerçek uzanan yapılardır. Polipler:

• Boyut: Birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar değişebilir.

• Tek yahut Çoklu: Tek bir polip olabileceği üzere birden fazla polip de bulunabilir.

• Hormonal Duyarlılık: Östrojenin bu yapıların büyümesinde kıymetli bir rol oynadığı düşünülmektedir.

Epidemiyoloji ve Risk Faktörleri

Endometrial polipler her yaş kümesinde görülebilse de, ekseriyetle 40-50 yaş aralığındaki bayanlarda daha sık rastlanır.
Risk faktörleri şunlardır:

1. Hormonal Dengesizlik: Östrojen seviyesinin artması polip oluşumuna yol açabilir.

2. Obezite: Yağ dokusundan östrojen üretimi artar.

3. Tamoksifen Kullanımı: Göğüs kanseri tedavisinde kullanılan bu ilaç, endometriyal polip riskini artırabilir.

4. Hipertansiyon ve Diyabet: Metabolik sendromun bir modülü olarak risk oluşturabilir.

5. Aile Öyküsü: Poliplerin genetik yatkınlıkla bağlantılı olduğu düşünülmektedir.

Belirtiler

Çoğu endometrial polip asemptomatik olsa da, aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:

• Anormal uterin kanama (adet devirleri ortasında kanama, ağır adet kanamaları yahut menopoz sonrası kanama).

• İnfertilite (çocuk sahibi olma güçlüğü).

• Pelvik bölgede dolgunluk hissi yahut rahatsızlık.

• Vajinal akıntı.

Tanı Yöntemleri

Endometrial polipler ekseriyetle rutin jinekolojik muayenelerde yahut infertilite değerlendirmelerinde tespit edilir.

1. Transvajinal Ultrasonografi (TVUS): Poliplerin birinci değerlendirilmesinde yaygın olarak kullanılır.

2. Sonohisterografi: Rahim içine sıvı verilerek yapılan bu ultrason formülü, poliplerin daha net görüntülenmesini sağlar.

3. Histeroskopi: Rahim boşluğunun direkt görüntülenmesine imkan tanır. Birebir anda teşhis ve tedavi imkanı sunar.

4. Endometriyal Biyopsi: Kanser yahut atipik hücre kuşkusu varsa teşhis koymak için alınabilir.

Tedavi Yöntemleri

Tedavi, polipin boyutuna, semptomlara ve hastanın yaşına nazaran belirlenir:

1. Takip ve İzlem

• Asemptomatik, küçük poliplerde ve menopoz öncesi devirde besbelli risk faktörleri yoksa çoklukla tedavi yerine izlem önerilir.

2. Cerrahi Tedavi

• Histeroskopik Polipektomi: Endometrial poliplerin tedavisinde altın standarttır. Minimal invaziv bir prosedürdür ve ekseriyetle genel anestezi altında yapılır.

• Dilatasyon ve Küretaj (D&C): Poliplerin çıkarılmasında kullanılsa da, histeroskopiye kıyasla daha az tesirlidir.

3. Medikal Tedavi

• Hormon Tedavisi: Östrojen ve progesteron istikrarını düzenlemek için hormon tedavisi düşünülebilir.

• Tamoksifen Kullanımı Sonrası Polipler: Risk nedeniyle tertipli denetim önerilir ve gerekirse cerrahi müdahale yapılır.

4. Menopoz Sonrası Poliplerde Tedavi

Menopoz sonrası endometrial poliplerde malignite (kanser) riski daha yüksek olduğundan, ekseriyetle çıkarılmaları önerilir.

Endometrial Polip ve İnfertilite

Endometrial polipler, rahim boşluğunda mekanik bir mahzur oluşturarak sperm geçişini yahut embriyo implantasyonunu zorlaştırabilir. Poliplerin cerrahi olarak çıkarılması, bilhassa tekrarlayan implantasyon başarısızlığı yahut açıklanamayan infertilite hikayesi olan hastalarda gebelik talihini artırabilir.

Prognoz ve Komplikasyonlar

Endometrial polipler ekseriyetle âlâ huylu olsa da, malignite riski %0-3 ortasında değişir.

• Risk Faktörleri: Polipin büyük olması, menopoz sonrası periyotta görülmesi ve atipik hücre varlığı riski artırır.

• Tekrarlama: Kimi hastalarda polipler tekrar edebilir. Tertipli takip değerlidir.

Sonuç

Endometrial polipler çoklukla güzel huylu ve tedavi edilebilir durumlardır. Lakin bilhassa menopoz sonrası periyotta malignite riski nedeniyle dikkatli kıymetlendirme ve tedavi gerektirir. Erken teşhis ve uygun tedavi, hastaların hayat kalitesini artırabilir ve potansiyel komplikasyonları önleyebilir.