EMDR Terapisi Nedir?
EMDR, 1980’lerde Dr. Francine Shapiro tarafından geliştirilen bir terapi formülüdür. Bu teknik, bireyin travmatik anılarını yine işlemesini ve bu anılara eşlik eden olumsuz hisleri azaltmasını amaçlar. EMDR, bilhassa travma sonrası gerilim bozukluğu (TSSB) ve öteki travma temelli problemlerin tedavisinde tesirli bir halde kullanılmaktadır.
Terapide, danışanın göz hareketleri, dokunsal yahut işitsel uyaranlarla yönlendirilerek beynin travmatik anıları işlemesi sağlanır. Beyin, bu prosedür sayesinde geçmişte donmuş olan anıları yine işler ve bu anılara eşlik eden duygusal yük hafifler.
Travmalar Üzerindeki Etkisi
Travma, beynin doğal sürece kapasitesini bloke edebilir. Olağanda, beynimiz olumsuz tecrübeleri uyurken yahut farkında olmadan işler ve onları vakitle etkisiz hale getirir. Fakat, ağır travmalarda bu süreç yarıda kalabilir ve olayın izleri zihinde ve vücutta sıkışıp kalır.
EMDR, bu noktada devreye girerek aşağıdaki yararları sağlar:
1. Travmatik Anıları Sürece: EMDR, beynin doğal sürece sistemini tekrar aktive eder ve travmatik olayları yine değerlendirmesine imkan tanır. Bu süreç, bireyin geçmiş anılarıyla barışmasına yardımcı olur.
2. Duygusal Yükün Azaltılması: Travmatik olaylara bağlı ağır kaygı, suçluluk, utanç yahut öfke üzere hisler, terapi sürecinde hafifletilir.
3. Olumsuz İnançların Dönüştürülmesi: Travmalara bağlı olarak gelişen “Ben güçsüzüm” yahut “Ben değersizim” üzere olumsuz inançlar, EMDR ile “Ben güçlüyüm” ve “Değerliyim” üzere olumlu inançlarla yer değiştirir.
4. Fiziksel Semptomların Azalması: Travmalar, yalnızca zihinsel değil, bedensel yansılara de yol açabilir. EMDR, bu fizikî semptomların da hafiflemesine katkıda bulunur.
EMDR Süreci Nasıl İşler?
EMDR terapisi, ekseriyetle 8 etaplı bir süreçle uygulanır:
1. Ön Kıymetlendirme: Danışanın travmatik geçmişi ve mevcut durumu kıymetlendirilir.
2. Hazırlık: Danışana terapi süreci hakkında bilgi verilir ve rahatlama teknikleri öğretilir.
3. Değerlendirme: Travmatik anılar, bu anılara eşlik eden kanılar ve hisler belirlenir.
4. Duyarsızlaştırma: Göz hareketleri yahut öbür uyaranlar kullanılarak travmatik anılar tekrar işlenir.
5. Yerleştirme: Olumsuz kanılar yerini olumlu inançlara bırakır.
6. Beden Taraması: Vücudun travmaya verdiği fizikî reaksiyonlar kıymetlendirilir ve süreç tamamlanır.
7. Kapanış: Danışan inançlı bir halde terapi seansından ayrılır.
8. İzleme: Gelecek seanslarda evvelki çalışmaların tesiri gözden geçirilir.
Kimler EMDR Terapisinden Yararlanabilir?
EMDR terapisi, sırf travma sonrası gerilim bozukluğu (TSSB) için değil, birebir vakitte aşağıdaki durumlar için de tesirli bir yoldur:
• Korku ve panik bozuklukları
• Özgüven sorunları
• Yas ve kayıp süreçleri
• Fobiler
• Karmaşık travmalar ve istismar geçmişi
• Depresyon
• Kişinin hayata ve kendisine yönelik olumsuz kanılar içerisinde olduğu tüm süreçlerde
EMDR Terapisi Neden Bu Kadar Tesirlidir?
EMDR’nin en dikkat cazip özelliklerinden biri, beynin kendini güzelleştirme düzeneğini tetiklemesidir. Travma sırasında donmuş olan sinirsel temaslar, terapi sırasında yine aktive olur ve travmatik olaylar daha sağlıklı bir formda işlenir. Bu süreç, bireyin hem zihinsel hem de duygusal uygunluk halini artırır.
Sonuç: Travmalardan Özgürlüğe Yolculuk
EMDR terapisi, travmalardan özgürleşmek ve geçmişin yüklerinden kurtulmak isteyen bireyler için tesirli bir araçtır. Şayet geçmişte yaşadığınız olaylar bugün bile sizi rahatsız ediyor, duygusal ve fizikî sıhhatinizi etkiliyorsa, EMDR terapisi size yeni bir başlangıç sunabilir. Unutmayın, her birey kendi öyküsünün kahramanıdır ve EMDR ile kendi düzgünleşme seyahatinizi başlatabilirsiniz.
Uzman Klinik Psikolog Arzu Ünal
