EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing – Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Yine İşleme), travma sonrası gerilim bozukluğu (TSSB) ve öteki ruhsal travmaların tedavisinde kullanılan bir psikoterapi metodudur. 1980’lerde, Dr. Francine Shapiro tarafından geliştirilmiştir. EMDR, travmatik anıların zihinsel işlenmesini ve duygusal güzelleşmeyi sağlamak hedefiyle bir dizi özel teknik kullanır. Prosedür, bilhassa travma ile ilgili olumsuz fikir ve hislerin yine yapılandırılmasını amaçlar.
EMDR, beyinle ilgili ruhsal sürece süreçlerini güzelleştirerek, travmatik anıları daha sağlıklı bir halde “işlemeyi” ve yine düzenlemeyi emeller. Bu, travmanın kişinin mevcut omurundaki tesirlerini azaltmayı sağlar.
EMDR’ın Temel Prensipleri ve İşleyişi:
-
Beyin Sürece Süreci: EMDR, beynin travmatik anıları doğal yollarla işlememesi durumunda travmanın daima olarak yine tetiklenmesine yol açtığını kabul eder. Terapi, beynin bu anıları yanlışsız formda işlemesini sağlamaya odaklanır.
-
Göz Hareketleri ve Öbür Uyarılar: EMDR, ekseriyetle göz hareketleri (terapistin parmağını sağa-sola hareket ettirmesi gibi) yahut dokunsal ikazlar (ellerin yavaşça dokundurulması) kullanır. Bu ikazlar, beynin iki yarım küresi ortasındaki etkileşimi artırarak, his ve kanıları daha verimli bir formda işlemeye yardımcı olur.
-
Aşamalı Süreç: EMDR terapisi ekseriyetle sekiz etaptan oluşur:
-
Değerlendirme: Terapist, travmatik anıların hangi hisler, kanılar ve fizikî hislerle irtibatlı olduğunu belirler.
-
Hazırlık: Terapist, terapötik süreç için inançlı bir ortam oluşturur ve rahatlama teknikleri öğretir.
-
Çalışma: Travmatik anılarla ilgili fikirler, hisler ve imgeler, göz hareketleri yahut öteki ihtarlar eşliğinde işlenir.
-
Entegrasyon: Travmatik anıların zihinsel ve duygusal seviyede yine süreçten geçirilmesi ve uygunlaştırılması sağlanır.
-
-
Olumlu Düşünceler: Terapinin ilerleyen kademelerinde, kişinin olumsuz kanıları yerine olumlu, daha sağlıklı inançlar geliştirmesi sağlanır.
Kimler İçin Uygundur?
EMDR, bilhassa travmalarla başa çıkmakta zorlanan şahıslar için tesirlidir. Lakin, herkes için uygun olmayabilir. Terapist, kişinin terapiye uygunluğunu kıymetlendirerek bir plan oluşturur.
Özetle, EMDR, travmatik anıların yine işlenmesine ve bu anıların olumsuz tesirlerinin azaltılmasına yönelik güçlü bir prosedürdür. Terapist tarafından dikkatlice yönlendirildiğinde, şahısların travmalarını güzelleştirmelerine yardımcı olabilir.
