EBEVEYNLİK TUTUMLARI
Çocuklar için hangi ebeveyn tavrını sergilemenin onların gelişimini daha olumlu etkileyeceğini bilmek değerlidir. Araştırmacılarının yaptıkları gruplamalar doğrultusunda ebeveyn tavırları aşağıdaki üzere sıralanabilir.
- Otoriter Ebeveynlik Tavrı: Bu biçime sahip ebeveynler, kuralların ve buyrukların olduğu bir irtibat stilini benimsiyor. Bu ebeveynlik biçiminde çocuk sık sık cezaya maruz kalabiliyor.
- İlgisiz ve Kayıtsız Ebeveynlik Tavrı: Bu ebeveynlik şekline sahip ebeveynler çocuklarına hudut çizmiyor ve onlardan rastgele bir şey de beklemiyor. Tıpkı vakitte çocuklarının gereksinimlerine karşı kayıtsız kalabiliyorlar.
- Serbest Ebeveynlik Tavrı: Çocuğun üzerinde aile kontrolü yoktur, hiçbir vakit kesin kural konmaz. Kendisine ve etrafına ziyan verebilecek davranışlarda bile kontrolden uzaktır, aile müdahale etmez.
- Dengesiz ve Kararsız Ebeveynlik Tavrı: Net bir tavır sergileyememe, tüm çocuklara eşit davranamama, eşit sorumluluklar verememe olarak tanımlanabilir. Çocuğun yaptığı bir davranış bazen çok sert bir reaksiyon alabilirken, bazen de çok olumlu karşılanabilmektedir.
- Koruyucu Ebeveynlik Tavrı: Çocukların his ve fikirlerine fırsat vermeden düzgün niyetli olarak yapılan gözetici, denetimci, müdahaleci bir tavırdır. Bu ebeveynlik tarzında çocuklara hayat deneyimi sunulmaz, çocuklar çok ebeveynliğe maruz kalırlar.
- Mükemmeliyetçi Ebeveynlik Tavrı : Bu tavrı benimseyen çocuklarını akademik, toplumsal, sanatsal, sportif her alanda kusursuz olmalarını beklenir. Aile beklentilerinin karşılanması için çocuğu ağır bir eğitim sürecine alır. Çocuktan beklentiler yaşının ve kapasitesinin üzerindedir.
- İzin Verici ( Çok Hoşgörülü) Ebeveynlik Tavrı: Müsaade verici ebeveynler genellikle çocuklarına karşı çok hoşgörülü olup, onların her istediklerini yapmalarına müsaade verirler. Çocukların kurallara uymalarını beklemek yerine, çocuklarına hudut koymaz ve yönlendirme yapmazlar.
- Demokratik Ebeveynlik Tavrı: Birçok araştırma ve uzmana nazaran, çocuğun gelişimi açısından en düzgün ebeveynlik usulünün bu tavır olduğu söylenir. Ebeveynler çocuğa sıcak ve ilgili davranırken birebir vakitte hudutlar ve denetim de vardır. daha faal, daha bağımsız, keyifli olması bulunuyor. Bu ebeveynlik çeşidinde ebeveynler çocuğa hudut koyarken nedenlerini belirterek çocukla açık bir bağlantı kuruyor. Ebeveynlerin çocuk ile kurduğu açık iletişim sayesinde çocuk farkındalık geliştiriyor.
Yeni Bir Kavram Olarak, Helikopter Ebeveynlik
Çocuklarıyla çok derecede ilgili olan, hayatını çocuğu odaklı yaşayan, çocuklarına yönelik planlar yapan, bu planları yürüten, yöneten ve müdahale eden ebeveynlerin helikopter ebeveynlik stilini benimsediğinden bahsedilebilir.
