Duygusal Açlık Nedir?
Duygusal açlık, fizikî açlıktan farklı, belli bir his durumuna reaksiyon olarak ortaya çıkan bir yeme isteğidir. Çoklukla gerilim, ıstırap, yalnızlık hatta memnunluk üzere ağır duygusal tecrübelerle tetiklenir. Bu çeşit açlık, bedenin güç gereksiniminden çok zihinsel ve duygusal gereksinimlerden kaynaklanır. Rastgele bir medikal hastalıktan bağımsız olarak, vücut yükü kontrolünde sorun yaşayan birçok bireyin, kilo artışının ana sebeplerden biridir.
Fiziksel açlık, çoklukla belli aralıklarla ve bedenin güç depoları tükendiğinde ortaya çıkar. Yavaş yavaş gelir ve rastgele bir yiyecek ile tatmin edilebilir. Lakin duygusal açlık ansızın belirir ve bireyler tok olduğu halde muhakkak bir yiyeceğe karşı ağır bir istekle kendini gösterir. Birçok vakit bu yiyecekler yüksek kalorili, şekerli yahut yağlıdır ve kısa müddetli rahatlama sağlarken uzun vadede pişmanlık ve suçluluk hislerine yol açabilir.
Duygusal Açlık ile Nasıl Baş Edebiliriz?
Duygusal açlıkla başa çıkmak kuvvetli bir süreçtir, lakin bu durumu yönetebilmek için kimi tesirli stratejiler geliştirmek mümkündür;
1. Farkındalık Geliştirme
İlk adım, duygusal açlığın farkına varmak, o hisle temasa geçmek ve o duyguyu tanımlamaktır. Her yemek yeme isteği duygusal açlık değildir, kendinize şu soruları sorun:
-
Gerçekten aç mıyım, yoksa bu bir duyguya reaksiyon mi?
-
Ne hissettiğim için yemek yeme gereksinimi duyuyorum?
-
Bu yemeğin bana nasıl hissettireceğini düşünüyorum?
Bu sorular, yemeğin altında yatan duygusal sebepleri anlamanızı sağlar. Günlük tutarak bu hisleri kaydetmek, hangi hislerin yeme davranışınızı tetiklediğini belirlemede yardımcı olabilir.
2. Alternatif Baş Etme Düzenekleri Geliştirme
Duygusal açlık hissini bastırmak yerine, bu hisleri farklı yollarla çözmeyi öğrenmek kıymetlidir. Örneğin;
-
Stres idaresi: Yoga, meditasyon yahut nefes antrenmanları, gerilimin yemekle ilişkilendirilmeden yönetilmesine yardımcı olabilir.
-
Sosyal takviye: Bir arkadaşınızla konuşmak yahut bir hobi ile meşgul olmak, yalnızlık yahut meşakkat hissiyle başa çıkmanın sağlıklı yollarıdır.
-
Duygusal farkındalık: Hislerinizi bastırmak yerine onları kabul etmek ve nasıl baş edeceğinizi öğrenmek, uzun vadede duygusal açlık üzerinde tesirli olabilir.
3. İstikrarlı Beslenme ve Sistemli Öğünler
Duygusal açlığı direktörün bir öbür kıymetli yolu, istikrarlı bir beslenme nizamı oturtmaktır. Yeni yemek yemiş olmak tok olmak değildir. Sistemli ve kâfi besin içeriğine sahip öğünler, kan şekerinin istikrarda kalmasını sağlar ve ani açlık krizlerini önler. Ayrıyeten, kâfi ölçüde protein, lif ve sağlıklı yağlar içeren bir diyet, tokluk hissini artırarak duygusal yeme ataklarını azaltabilir.
4. Çok Sınırlamaları Kaldırmak
Yasaklı ve çok katı diyetler duygusal açlığa sebep olabilir. Örneğin, ‘’ Diyetteyim 30 gün çikolata yemeyeceğim ‘’ üzere keskin çizgiler koymak duygusal açlığınızı tetikleyebilir. Besinler ulaşılabilir olmalıdır. Dönemsel olarak canınız tatlı istediğinde tüketerek bu durumların sıklığı azaltılabilir.
5. Kendi Kendini Sorgulama ve Duygusal Dayanıklılık Geliştirme
Kilo verme sürecinde en değerli faktörlerden biri, kendinize karşı anlayışlı olmaktır. Duygusal açlıkla karşılaştığınızda kendinizi suçlamak yerine, bu durumu anlamaya ve öğrenmeye çalışın. Duygusal dayanıklılık geliştirmek, yalnızca kilo vermekle kalmayıp, tıpkı vakitte genel ömür kalitenizi de artırır. Duyguyu anlarsak hissin muhtaçlığını da anlayabiliriz.
Sonuç
Duygusal açlık, birden fazla vakit göz gerisi edilen ancak kilo verme ve genel sıhhat üzerinde büyük bir tesire sahip olan bir durumdur. Sorunun sebebi açlık olmadığından, tahlili de ‘’yemek’’ değildir. Çoğunlukla yemek kısa bir uyuşma, sakinlik, es vermek üzeredir. Bu açlık cinsini tanımak ve yönetmek, sağlıklı bir ömür usulü benimsemenin ve uzun vadeli muvaffakiyet elde etmenin anahtarıdır. Unutmayın, profesyonel takviye alarak bu süreçte yalnız olmadığınızı bilmek çok kıymetlidir.
Sağlıklı ve istikrarlı bir hayat, yalnızca fizikî değil, birebir vakitte duygusal olarak da sağlıklı olmayı gerektirir…
Dyt. Şevval Şengezen
Diyetisyen ve Beslenme Uzmanı
