Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), düşüncelerinizin duygularınızı ve davranışlarınızı nasıl etkilediğini fark etmenize yardımcı olan bilimsel temelli bir terapi yöntemidir. Bireyin düşünceleri, duyguları ve davranışları birbirini etkileyerek bir döngü oluşturur. Bu döngüyü fark etmek ve yeniden yapılandırmak, sağlıklı bir yaşam için önemlidir. Olumsuz düşünceleri işlevsel ve gerçekçi düşüncelerle değiştirerek yaşam kalitenizi artırır, baş etme becerilerinizi geliştirirsiniz.
Yetişkinler İçin BDT
Düşünce kalıplarımız genellikle çocukluk ve yaşam deneyimleri sonucunda oluşur ve zamanla çok yerleşik hale gelir. Kişi, bu düşünce kalıplarının duygularını ve davranışlarını nasıl etkilediğini fark edemeyebilir. Özellikle olumsuz inançlar, kişiyi kaygı, öfke ve stres döngüsüne hapseder. Bu döngüden çıkamayan birey, depresyon, anksiyete bozukluğu, obsesif kompulsif bozukluk (OKB), panik atak, ilişki sorunları gibi çeşitli problemler yaşayabilir.
BDT, kişinin olumsuz düşünce kalıplarını fark etmesine ve terapist desteğiyle bu düşünceleri daha işlevsel ve gerçekçi düşüncelerle değiştirmesine yardımcı olur. Aynı zamanda sağlıklı baş etme becerileri kazandırarak bireyin günlük hayattaki işlevselliğini artırır.
Ergenler İçin BDT
Ergenlik dönemi, kimlik arayışının yoğun olduğu bir süreçtir. Bu dönemde olumsuz düşünce kalıpları, ergenin sosyal ilişkilerini, aile içi iletişimini ve akademik performansını olumsuz etkileyebilir. Sınav kaygısı, depresyon, sosyal anksiyete, özgüven eksikliği ve davranış problemleri gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
BDT ekolüyle çalışan bir terapist, ergenin olumsuz düşünce kalıplarını fark etmesini sağlayarak duygu düzenleme becerilerinin gelişmesine yardımcı olur. Bu sayede ergenin problemlerinde azalma görülürken özgüveni de artar.
Çocuklar İçin BDT
Çocuklarda BDT, yaşa uygun oyun ve hikâye temelli somut tekniklerle uygulanır. Terapide kuklalar, oyunlar, hikâye anlatımı ve çizimler kullanılarak çocuğun düşünceleri ve duyguları ifade edilir. Terapist, çocuğun duygularını tanımasını, düşünce kalıplarını fark etmesini ve bu kalıpları işlevsel hale getirmesini sağlar.
Bu yöntem, çocukların duygu düzenleme becerilerini geliştirmelerine ve problemlerle baş etmelerine yardımcı olur.
Klinik Psikolog E. Miray Bingöl
