Ayak sıhhati, genel sıhhat açısından büyük ehemmiyet taşır zira ayaklar beden yükünün tamamını taşıyan, daima hareket halinde olan ve çeşitli dış etkenlere maruz kalan organlardır. Ayak sıhhatini korumak için dikkate alınması gereken birtakım değerli noktalar şunlardır:
1. Doğru Ayakkabı Seçimi
- Rahatlık: Ayakkabılar ayak yapınıza uygun olmalı, dar, sıkı yahut çok gevşek olmamalıdır. Ayak parmaklarının rahatça hareket edebileceği, topuk kısmı sabit bir ayakkabı tercih edilmelidir.
- Yüksek Topuklardan Kaçınma: Daima yüksek topuklu ayakkabılar giymek, ayak bileklerinde, dizlerde ve belde sıkıntılara yol açabilir. Mümkünse topuk uzunluğunu düşük tutmak, rahat ve destekleyici ayakkabılar tercih etmek gerekir.
- Destek Sağlayan Tabandaki Ayakkabılar: Ayak ardı (kavis) takviyesi sağlayan ayakkabılar, düz taban sorunu yaşayanlar için hayli yararlıdır.
2. Hijyen
- Ayakların tertipli olarak yıkanması, pak ve kuru tutulması çok kıymetlidir. Terleme nedeniyle bakterilerin ve mantarların oluşması engellenebilir.
- Ayakları her gün yıkadıktan sonra uygunca kurutmak ve bilhassa parmak ortalarındaki nemi almak gerekir.
3. Ayak Tırnak Bakımı
- Ayak tırnakları gerçek biçimde kesilmeli, yuvarlak bir halde değil, düz kesilmelidir. Tırnakların etrafında et büyümemesi için tırnak kesitinden sonra bakım yapılmalıdır.
- Uzun müddet tırnakları kesmeden bırakmak, tırnak batması üzere sorunları tetikleyebilir.
4. Düzenli Egzersiz
- Ayakları güçlendiren idmanlar, istikrar ve esneklik açısından yararlıdır. Ayak parmaklarını açma-kapama, topuk parmak yürüyüşü üzere kolay antrenmanlar ayak kaslarını güçlendirebilir.
- Ayak sıhhatini korumak için yürüyüş yapmak, koşmak yahut yüzmek üzere düşük tesirli antrenmanlar yararlıdır.
5. Ayakları Dinlendirme
- Uzun mühlet ayakta durmak yahut yürümek ayaklarda şişmelere ve ağrılara yol açabilir. Gün sonunda ayakları dinlendirmek, ayak parmaklarını geriye hakikat esnetmek, ayakları yükseğe kaldırmak rahatlatıcı olabilir.
6. Ağırlık Kontrolü
- Fazla kilolar, ayaklarda baskı oluşturur ve düz tabanlık, halluks valgus (baş parmak çıkıntısı) üzere sıkıntıları tetikleyebilir. Bu nedenle sağlıklı bir kiloda olmak ayak sıhhatini muhafazaya yardımcı olur.
7. Cilt Bakımı
- Ayaklardaki kuru cilt, çatlaklara yol açabilir. Nemlendirici kremlerle ayak cildini nemli tutmak, kuruma ve çatlama riskini azaltır.
- Özellikle topuklarda çatlama oluşmasını engellemek için topuklara bakım yapılabilir. Ayaklar için uygun nemlendirici kremler kullanılabilir.
8. Düzenli Ayak Muayenesi
- Ayaklarınızdaki rastgele bir değişikliği (şişlik, ağrı, morarma, tırnak problemleri) erken etaplarda fark edebilmek, önemli sorunların önüne geçebilir. Bilhassa diyabet üzere hastalıklar, ayak sıhhatini olumsuz etkileyebilir; bu yüzden tertipli ayak muayenesi yaptırmak değerlidir.
9. Mantar ve Öbür Enfeksiyonlardan Korunma
- Mantar enfeksiyonları, çoklukla nemli ortamlarda (havuzlar, spor salonları gibi) yayılır. Ayak parmak ortalarındaki nemi almak ve parmak ortalarına talcum pudrası üzere eserler uygulamak yararlıdır.
- Aynı vakitte, çorapları sistemli olarak değiştirmek ve nemli ayakkabıları kullanmamak da enfeksiyon riskini azaltır.
10. Ayak Masajı ve Relaksasyon
- Ayaklar üzerinde yapılan masaj, kan sirkülasyonunu güzelleştirir, kasları gevşetir ve genel olarak rahatlama sağlar. Bilhassa uzun periyodik ayakta kalanlar için bu epey yararlıdır.
11. Ayak Problemleri İçin Erken Müdahale
- Ayaklarınızda ağrı, şişlik, morarma, tırnak batması üzere rastgele bir sorun gözlemlendiğinde, bir uzmana başvurmak kıymetlidir. Erken teşhis, sorunun daha fazla büyümesini engelleyebilir.
Ayak sıhhatini ihmal etmek, uzun vadede birçok sıhhat meselesine yol açabilir. Bu nedenle ayaklarınıza düzgün bakmak, genel sıhhat ve ömür kaliteniz için çok kıymetlidir.
