Ergenlik Devri ve Karşılaşılan Problemler
Ergenlik, çocukluktan yetişkinliğe geçiş sürecinde bireyin hem fizikî hem de ruhsal olarak değerli değişimler yaşadığı bir periyottur. Ekseriyetle 10-19 yaş aralığında gerçekleşen bu süreç, bireyin kimlik kazanma, bağımsızlık geliştirme ve toplumsal etrafla bağlantılarını düzenleme gayretleriyle şekillenir. Bu devirde bireyin hem kendisiyle hem de etrafıyla yaşadığı ahenk süreci, çeşitli ruhsal ve toplumsal sorunlara yol açabilir.
Ergenlik Devrinde Karşılaşılan Problemler
1. Kimlik Arayışı ve Özgüven Sorunları
Ergenler, “Ben kimim?” sorusuna karşılık ararken kimlik buhranı yaşayabilirler. Bu süreçte, kendini tanıma ve tabir etme gayreti özgüven sorunlarına neden olabilir. Başarısızlık korkusu, yetersizlik hissi ve diğerleriyle kıyaslanma üzere durumlar ergenin ruhsal düzgün oluşunu olumsuz etkileyebilir.
2. Aile ile Bağlantı Problemleri
Ergenler, kişiselleşme sürecinde ailelerinden daha bağımsız hareket etmek isterler. Lakin ebeveynlerin gözetici ve yönlendirici tavırları, bazen ergenin özgürlük arayışıyla çatışabilir. Bu durum, aile içinde bağlantı problemlerine ve çatışmalara yol açabilir.
3. Akran Baskısı ve Toplumsal Uyumsuzluk
Sosyal etraf, ergenler için büyük ehemmiyet taşır. Kabul görmek, arkadaş kümelerine dahil olmak ve tanınan olmak isteyen ergenler, bazen kendilerini zorlayıcı durumların içinde bulabilirler. Akran baskısı, yanlış kararlar almalarına ve riskli davranışlar sergilemelerine neden olabilir.
4. Akademik Baskı ve Gelecek Kaygısı
Ergenler, akademik muvaffakiyet konusunda ağır bir baskı hissedebilirler. Ailelerinin ve öğretmenlerinin beklentilerini karşılamaya çalışırken gerilim, korku ve tükenmişlik yaşayabilirler. Gelecekte hangi mesleği seçecekleri konusunda belirsizlik hisseden ergenlerde, korku bozuklukları ve motivasyon eksikliği ortaya çıkabilir.
5. Duygusal Dalgalanmalar ve Depresyon
Hormon düzeylerindeki değişimler, ergenlerin his durumlarını etkileyebilir. Ani öfke patlamaları, ıstırap, tasa ve yalnızlık hissi yaygın olarak görülür. Birtakım durumlarda, bu duygusal dalgalanmalar depresyon ya da anksiyete üzere ruhsal sıkıntılara dönüşebilir.
6. Riskli Davranışlar ve Bağımlılıklar
Ergenler, merak ve macera arayışı nedeniyle riskli davranışlara yönelebilirler. Sigara, alkol, husus kullanımı, süratli araç kullanma üzere tehlikeli aksiyonlar, hem fizikî hem de ruhsal sıhhatlerini riske atabilir. Ayrıyeten, günümüzde internet ve toplumsal medya bağımlılığı da yaygın bir sorun haline gelmiştir.
Çözüm Önerileri
• Aile içi sağlıklı bağlantısı güçlendirmek: Ebeveynlerin çocuklarını yargılamadan, onları anlamaya çalışarak dinlemeleri değerlidir.
• Duygusal takviye sağlamak: Ergenlerin kendilerini söz edebileceği inançlı ortamlar oluşturulmalı ve ruhsal dayanak düzeneklerine erişimleri kolaylaştırılmalıdır.
• Akran takviyesi ve toplumsal marifet geliştirme: Ergenlerin olumlu toplumsal bağlantılar kurmalarını sağlamak için küme çalışmaları, spor ve sanat üzere etkinliklere yönlendirilmeleri yararlı olabilir.
• Akademik baskıyı azaltmak: Başarı odaklı değil, süreç odaklı bir yaklaşım benimsenerek ergenlerin ilgi alanları keşfedilmeli ve desteklenmelidir.
• Riskli davranışları tedbire çalışmaları: Bağımlılıklar ve riskli davranışlar hakkında bilinçlendirme çalışmaları yapılmalı, rehberlik hizmetleri aktif biçimde kullanılmalıdır.
Ergenlik periyodu, bireyin şahsî gelişimi açısından kritik bir süreçtir. Bu süreçte yaşanan sorunlar, bireyin gelecekteki ruhsal ve toplumsal hayatını etkileyebilir. Ergenlerin sağlıklı bir kimlik geliştirebilmeleri için aile, okul ve toplumun destekleyici bir rol üstlenmesi büyük kıymet taşır. Açık bağlantı, anlayış ve gerçek yönlendirme ile ergenlik periyodu, bireyin kendini tanıdığı ve güçlendiği sağlıklı bir süreç haline getirilebilir.